Σχεδόν ένα μήνα μετά τη θανάτωση του Εμίλ Ανρύ, ο Σάντε Καζέριο πληροφορήθηκε ότι στην πόλη της Λυών θα τελούνταν τα εγκαίνια μιας «οικουμενικής έκθεσης» παρουσία του προέδρου της Τρίτης Δημοκρατίας. Στις 24 Ιούνη 1894 ο Καζέριο βρέθηκε εκεί ειδικά για την περίσταση: περπάτησε υπό βροχή απ’ την κωμόπολη της Σετ μέχρι τη Λυών αποφασισμένος να εκδικηθεί το χαμό των Βαγιάν και Ανρύ – στους οποίους ο Σαντί Καρνό είχε αρνηθεί να δώσει προεδρική χάρη.
Ο Sante Cazerio κρατούμενος στα χέρια της Γαλλικής αστυνομίας το 1894 με δερμάτινα δεσμά ώστε να μπορούν να τον τραβήξουν φωτογραφία τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Ο Καζέριο συνελήφθη για πρώτη φορά τον Απρίλη του 1892, επειδή είχε διανείμει σε στρατιώτες έναν αντιμιλιταριστικό διάλογο με τίτλο «Giorgio e Silvio». Καταδικάστηκε σ’ εκείνη την περίπτωση, αλλά αφέθηκε προσωρινά ελεύθερος. Στα 19 του χρόνια ωστόσο κλήθηκε στο στρατό, κι αμέσως λιποτάκτησε προς την Ελβετία.
Αφιέρωμα στον Σάντε Καζέριο από αναρχικούς του Μοντεβιδέο, 24 Ιουνίου 1896.
Ο Καζέριο ορφάνεψε μικρός από πατέρα, έτσι σε ηλικία δέκα ετών αναγκάστηκε να φύγει για το Μιλάνο προκειμένου να βιοποριστεί και τα περισσότερα χρόνια δούλευε ως φούρναρης. Έφηβος ήρθε σε επαφή με ανατρεπτικούς κύκλους και κάποια στιγμή ανέπτυξε φιλική σχέση με τον αναρχικό Pietro Gori, ο οποίος μεταξύ άλλων σε κείμενά του έχει περιγράψει τον Καζέριο να μοιράζει ψωμί και αναρχικά φυλλάδια, τυπωμένα με δικά του έξοδα, σε ανέργους που έβρισκε έξω απ’ το τοπικό συνδικαλιστικό κέντρο Camera del Lavoro. Ο νεαρός αναρχικός έμενε σ’ ένα δώμα που είχε νοικιάσει, και συνήθιζε να σπιτώνει αστέγους συντρόφους τα βράδια, όσο ο ίδιος έβγαζε νυχτοκάματο στο φούρνο.
Ο Pietro Gori (1865 – 1911)
«Δολοφονία του Μ. Καρνό», Le Progres Illustre, 1 Ιουλίου 1894.
«Η δολοφονία του Προέδρου Καρνό«, Le Petit Journal, 2 Ιουλίου 1894
«Η δολοφονία του Προέδρου της Δημοκρατίας», Le Petit Parisien, 8 Ιουλίου 1894.
Κόκκινη πλάκα βαλμένη στο σημείο στη Λυών όπου δολοφονήθηκε ο Πρόεδρος Σαντί Καρνό.
O Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Σαντί Καρνό
Το μαχαίρι που χρησιμοποίησε ο Σάντε Καζέριο. Επάνω του είναι χαραγμένο το όνομα Βαγιάν.
«Ο δολοφόνος Καζέριο στο Ορκωτό Δικαστήριο»
«Sante Caserio», έργο του αναρχικού ιταλού ζωγράφου Flavio Constantini.
Κατά τις εννιά το βράδυ, ο Καζέριο κατάφερε να πλησιάσει την προεδρική άμαξα και να χτυπήσει τον Καρνό, ο οποίος υπέκυψε στο τραύμα λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Δευτερόλεπτα μετά την εκτέλεση, λέγεται πως ο Καζέριο είχε την ευκαιρία να χαθεί μες στο πλήθος και στη γενική αναταραχή για να αποδράσει, αλλά εκείνος επέλεξε να σταθεί μπροστά στην άμαξα των επισήμων και να αναφωνήσει «Ζήτω η αναρχία! Ζήτω η επανάσταση!» προτού τελικά συλληφθεί.
Ληξιαρχική πράξη θανάτου του Sadi Carnot (1894)
«O M. Καρνό στο νεκροκρέβατο στη Λυών»
Η εθνική κηδεία του Προέδρου Sadi Carnot γιορτάζονται στο Πάνθεον την 1η Ιούλη 1894. Μια μνημειακή ζωγραφική του Georges Jules Bertrand
Φωτογραφίες από την κηδεία του Καρνό
«O Θρήνος του Καζέριο»
«Καζέριο ο δολοφόνος του Προέδρου Καρνό, στην κεντρική φυλακή της Λυών» Le Nouvelliste des Vosges, 22 Ιουλίου 1894.
«Ο δολοφόνος του Μ. Καρνό – Ο Καζέριο στο κελί του», Le Petit Parisien, 15 Ιουλίου 1894.
«Ο Καζέριο στην αίθουσα αναμονής του κακουργιοδικείου – 1894.»
«Καζέριο Ο δολοφόνος του Προέδρου Καρνό», Le Petit Journal, 30 Ιουλίου 1894.
«O Καζέριο στο ορκωτό δικαστήριο»
Σκίτσο της ακροαματικής διαδικασίας της Progres Illustre.
Χιουμοριστική αναφορά στην υπόθεση. Le Journal du Dimanche, 5 Αυγούστου 1894
Μετάλλιο που αναπαριστά την επίθεση.
«Ο δολοφόνου του Προέδρου της Δημοκρατίας Καζέριο καταδικάστηκε σε θάνατο»
Αφιέρωμα στον Καρνό, Le Journal de Guignol
Καρικατούρα του Sadi Carnot
«Η εκτέλεση του Καζέριο στη Λυών»
«Ο Καζέριο στην γκιλοτίνα». Απόκομμα της New York Times, 16 Αυγούστου 1894, που πληροφορεί για τη θανατική εκτέλεση του Σάντε Καζέριο.
«Η εκτέλεση του Καζέριο» Le Nouveau Lyon, 17 Αυγούστου 1894
«Η εκτέλεση του Καζέριο», Progres Illustre.
«Ο αποκεφαλισμός του Σάντε Καζέριο στη Λυών – 16 Αυγούστου 1894» Ακριβώς στις 5πμ στις 16 Αυγούστου 1894. Μπροστά στην γκιλοτίνα, αναφώνησε: «Coraggio cugini—evviva l’anarchia!» (Κουράγιο ξαδέρφια—ζήτω η αναρχία!)
Πιστοποιητικό θανάτου του Sante Caserio
«Δεν είναι νεκρός»
«Οι τελευταίες ώρες και ο αποκεφαλισμός του Σάντε Καζέριο»
Παραδοσιακό ιταλικό αναρχικό τραγούδι αγνώστου συνθέτη για τον Καζέριο
Αυτό το τραγούδι γράφτηκε από τον Πιέτρο Γκόρι, αναρχικό δικηγόρο και συγγραφέα, για το συναδελφό του Ιταλό εξόριστο, Σάντε Ζερόνιμο Καζέριο.
Εργάτες, αυτές οι λέξεις είναι για σας
Από αυτό το θλιμμένο τραγούδι μου
Που υμνεί έναν τολμηρό και δυνατό νεαρό άνδρα
Που με αγάπη για σας προκάλεσε το θάνατο
Έλαμψε στους μαθητές σου Caserio
Η σπίθα της ανθρώπινης κορυφής
Και για τους ανθρώπους που εργάζονται και κλαίνε
Αφιέρωσες όλη την αγάπη και την ελπίδα σου
Ήσουν στην ακμή της ζωής
Και δεν είδες τίποτα αλλά την ατελείωτη νύχτα,
Τη νύχτα του πόνου και της πείνας
Που δεσπόζει πάνω από το αχανές και άθλιο ανθρώπινο πλήθος
Και υψώθηκες σε επώδυνη πράξη
Για να εκδικηθείς τον πόνο του ξένου
Και θα πάλεψες, εσύ τόσο καλός και ήπιος
Για να ταρακουνήσεις αυτές τις κουρασμένες και αποθαρρυμένες ψυχές
Ο ισχυρός ανατρίχιασε απ’ αυτήν την περίφανη πράξη
Και νέα ύπουλα σχέδια εκκολάφθηκαν στο μυαλό τους
Αλλά οι άνθρωποι για τους οποίους έδωσες τον εαυτό σου ολοκληρωτικά
Δεν σε κατάλαβαν, και όμως δεν λύγισες.
Και τα είκοσι τόσα χρόνια σου ένα άγριο πρωί
Πρόσφερες στο κόσμο από την γκιλοτίνα
Ενώ η συμπονετική ψυχή σου στον δειλό κόσμο
Φώναξε: «Viva l’Anarchia!»
Κοιμήσου Καζέριο στο ψυχρό έδαφος
Όπου θα ακούσεις την υπόκωφη βοή του ύστατου πολέμου.
Ακολουθεί η απολογία του Καζέριο στο δικαστήριο.
Κύριοι του Δικαστηρίου! Δεν προτίθεμαι να απολογηθώ, αλλά μόνο μια εξήγηση της πράξης μου.
Από την νεανική μου ηλικία άρχισα να μαθαίνω πως η σημερινή κοινωνία είναι άσχημα οργανωμένη, τόσο άσχημα ώστε καθημερινά πολλοί φουκαράδες αυτοκτονούν, αφήνοντας γυναίκες και παιδιά στην πιο τρομερή δυστυχία. Εργάτες, χιλιάδες, αναζητούν εργασία και δεν μπορούν να τη βρουν. Φτωχές οικογένειες ζητιανεύουν για φαγητό και τρέμουν από το κρύο· υφίστανται την μεγαλύτερη δυστυχία· τα παιδάκια ζητούν από την δυστυχισμένη μητέρα τους φαΐ, και οι μητέρες δεν μπορούν να τους δώσουν, επειδή δεν έχουν τίποτα. Τα λίγα πράγματα που το σπίτι περιέχει έχουν ήδη πωληθεί ή δοθεί ως ενέχυρο. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να ζητιανεύουν για ελεημοσύνη· συχνά συλλαμβάνονται για αλητεία.
Έφυγα μακριά από την πατρίδα μου διότι συχνά συγκινιόμουν βλέποντας κοριτσάκια οκτώ ή δέκα ετών να υποχρεώνονται να δουλεύουν δεκαπέντε ώρες την ημέρα για την ασήμαντη αμοιβή των είκοσι σεντιμιών. Νεαρές γυναίκες δεκαοκτώ ή είκοσι επίσης να δουλεύουν δεκαπέντε ώρες την ημέρα, για μια κοροϊδία αμοιβής. Και αυτό δεν συμβαίνει μονάχα στους συμπατριώτες μου, αλλά σε όλους τους εργαζόμενους, που ιδρώνουν όλη μέρα για ένα κομμάτι ψωμί, ενώ η εργασία τους παράγει άφθονο πλούτο. Οι εργαζόμενοι υποχρεούνται να ζουν κάτω από τις πιο άθλιες συνθήκες, και η τροφή τους αποτελείται από λίγο ψωμί, λίγες κουταλιές ρύζι και νερό· έτσι την στιγμή που είναι τριάντα ή σαράντα ετών, έχουν εξαντληθεί, και πάνε να πεθάνουν στα νοσοκομεία. Εξάλλου, ως συνέπεια της κακής διατροφής και υπερκόπωσης, αυτά τα δυστυχή πλάσματα είναι, κατά εκατοντάδες, καταβροχθισμένα από πελλάγρα––μια ασθένεια που, στη χώρα μου, επιτίθεται, όπως λένε οι φυσικοί, σε αυτούς που τρέφονται άσχημα και ζουν μια ζωή μόχθου και στέρησης.
Έχω παρατηρήσει πως υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που είναι πεινασμένοι, και πολλά παιδιά που υποφέρουν, ενώ το ψωμί και τα ρούχα αφθονούν στις πόλεις. Είδα πολλά και μεγάλα καταστήματα γεμάτα ρούχα και μάλλινα είδη, και είδα επίσης αποθήκες γεμάτες από σιτάρι και Ινδικό καλαμπόκι, κατάλληλο για όσους βρίσκονται εν ανάγκη. Και, από την άλλη πλευρά, είδα χιλιάδες ανθρώπους που δεν δουλεύουν, που δεν παράγουν τίποτα και ζουν από την εργασία των άλλων· που ξοδεύουν κάθε μέρα χιλιάδες φράγκα για τη διασκέδασή τους· που διαφθείρουν τις κόρες των εργατών· που κατέχουν κατοικίες σαράντα ή πενήντα δωματίων· είκοσι ή τριάντα άλογα, πολλούς υπηρέτες· με μια λέξη, όλες τις απολαύσεις της ζωής.
Πίστευα στο Θεό· αλλά όταν είδα τέτοια μεγάλη ανισότητα μεταξύ των ανθρώπων, κατάλαβα πως δεν ήταν ο Θεός που δημιούργησε τον άνθρωπο, αλλά ο άνθρωπος που δημιούργησε το Θεό. Και κατάλαβα πως εκείνοι που θέλουν να σέβονται οι άλλοι την περιουσία τους, έχουν συμφέρον να κηρύττουν την ύπαρξη του παραδείσου και της κόλασης, και να διατηρούν τους ανθρώπους στην άγνοια.
Πριν όχι και πολύ καιρό, ο Βαγιάν έριξε μια βόμβα στην Βουλή των Αντιπροσώπων, για να διαμαρτυρηθεί για το υπάρχον σύστημα της κοινωνίας. Δεν σκότωσε κανέναν, τραυμάτισε μονάχα μερικούς· εν τούτοις η αστική δικαιοσύνη τον καταδίκασε σε θάνατο. Και δίχως να είναι ικανοποιημένη με την καταδίκη του ενόχου, άρχισαν να κυνηγούν τους αναρχικούς, και να συλλαμβάνουν όχι μόνο όσους γνώριζαν τον Βαγιάν, αλλά ακόμη και εκείνους που ήταν απλώς παρόντες σε κάθε Αναρχική διάλεξη.
Η κυβέρνηση δεν σκέφτηκε τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Δεν θεώρησε πως οι άνδρες που κρατούσε στη φυλακή δεν ήταν οι μόνοι που υπέφεραν, και πως τα παιδιά τους κραύγαζαν για ψωμί. Η αστική δικαιοσύνη δεν έκανε τον κόπο γι’ αυτά τα αθώα, που δεν γνωρίζουν ακόμα τι κοινωνία είναι αυτή. Δεν είναι σφάλμα δικό τους που οι πατεράδες τους είναι στη φυλακή· θέλουν μονάχα να φάνε.
Η κυβέρνηση συνέχισε να ερευνά ιδιωτικές κατοικίες, να ανοίγει ιδιωτικές επιστολές, να απαγορεύει διαλέξεις και συναντήσεις, και εξασκώντας την πιο κακόφημη καταπίεση εναντίον μας. Ακόμα και σήμερα, εκατοντάδες Αναρχικοί συνελλήφθησαν επειδή έγραψαν ένα άρθρο σε μια εφημερίδα, ή επειδή εξέφρασαν την άποψή τους δημόσια.
Κύριοι του Δικαστηρίου, είστε εκπρόσωποι της αστικής κοινωνίας. Αν θέλετε το κεφάλι μου, πάρτε το· αλλά μην νομίσετε πως με τον τρόπο αυτό θα σταματήσετε την Αναρχική προπαγάνδα. Προσέξτε, διότι οι άνθρωποι θερίζουν αυτό που έσπειραν.
Η δίκη ξεκίνησε στις 2 Αυγούστου 1894 στη Lyon και κράτησε οκτώ μέρες. Στον νεαρό αναρχικό, κατά την πρώτη μέρα της δίκης, τέθηκαν ερωτήσεις από τον δικαστή De Breuillac.
Caserio, γεννήθηκες το 1873. Ο πατέρας σου ήταν βαρκάρης από τη Motta Visconti και πέθανε το 1887. Η οικογένειά σου ακόμα κατοικεί στη Motta. Ένας από τους αδελφούς σου έχει πανδοχείο, ο άλλος είναι υπηρέτης και ο τρίτος είναι βαρκάρης. Ως νεαρό παιδί ήσουν καλός και τίμιος εργαζόμενος. Κανείς δεν φανταζόταν που θα κατέληγες. Όπως πολλοί νέοι της ηλικίας σου ήσουν έξυπνος, παρορμητικός, με μεγάλη ζωτικότητα. Λέγεται ακόμα ότι είχες κατηφή έκφραση.
(σηκώνεται βαριεστημένα και χαμογελώντας διακόπτει): Αυτό δεν είναι αληθές κύριε δικαστή.
Σε ό,τι αφορά την υγεία σου, ο γαλλικός νόμος τιμωρεί μόνο άτομα που έχουν πλήρη συναίσθηση των αδικημάτων για τα οποία κατηγορούνται και, ως εκ τούτου, μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για αυτά. Έχεις ποτέ υποφέρει από ψυχικές διαταραχές; Είχες πάντοτε πλήρεις νοητικές ικανότητες; Υπήρξες παράφρων;
Όχι. Διακηρύσσω ότι είμαι πλήρως υπεύθυνος των πράξεών μου.
Ο πατέρας σου υπέφερε από επιληπτικές κρίσεις. Μια μέρα είχε δει, κατά την αυστριακή κατοχή, να κακοποιούν τον αδερφό του τρεις Γερμανοί στρατιώτες και υπέστη σοκ και ακραίο τρόμο από αυτή την πράξη. Ποτέ δεν το ξεπέρασε αλλά δεν φαίνεται να υπήρξε παράφρων.
Εσύ, δηλώνεις ότι έχεις πλήρως τα λογικά σου σε μια επιστολή της 25ης Ιούλη, κάτι που επίσης αποδεικνύεται από την κατάθεσή σου σχετικά με την επίθεση, που πραγματοποιήθηκε με πλήρη συνείδηση, καθώς επίσης και από τις σταθερές και ακριβείς απαντήσεις που έδωσες κατά την ανάκριση.
Η φτωχή μητέρα σου προσπάθησε όσο περισσότερο μπορούσε να σε μορφώσει. Παρακολούθησες το δημοτικό σχολείο της Motta Visconti, δίχως όμως ιδιαίτερη επιτυχία. Δεν ήσουν και τόσο καλός μαθητής. Σου αναφέρω αυτό το γεγονός επειδή θέλω να φωτίσω μια κατάσταση που ενδεχομένως θα είναι χρήσιμη ως προς την αμεροληψία της απόφασης. Δεν ήσουν λοιπόν και τόσο επιτυχημένος μαθητής…
Είμαι ο πρώτος που λυπάται γι’ αυτό. Αν είχα μια σωστή παιδεία θα ήμουν δυνατότερος και καλύτερος άνθρωπος και θα είχα προσφέρει στο αναρχικό ιδανικό κάτι πολύ περισσότερο από τη φτωχή ζωή μου.
Δεν υπάρχει τίποτα, ωστόσο, στο παρελθόν σου που να δηλώνει ότι θα γινόσουν δολοφόνος. Στην ομιλία σου, στις 24 Ιουνίου, ο πρόεδρος Carnot εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι «…στη Γαλλία πλέον υπάρχει μία και μόνη παράταξη στην οποία όλες οι καρδιές χτυπούν ενωμένες». Στη μεγαλόψυχη καρδιά του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ξεχνούσε ‘οτι υπήρχε ακόμα μια παράταξη που δεν επιθυμούσε να αφοπλιστεί, η αναρχική παράταξη, και ότι ένα μέλος της ήταν έτοιμο να στήσει ενέδρα με σκοπό να τον δολοφονήσει. Εσύ, ένας εκπρόσωπος της αναρχικής εγκληματικότητας, στεκόσουν έξω από την είσοδο του μεγάρου.
Έγινες αναρχικός μετά τη δίκη του Amilcare Cipriani και των άλλων αναρχικών που έγινε στο δικαστήριο της Ρώμης, μετά την εξέγερση της 1ης Μαΐου στην Πλατεία του Αγίου Σταυρού;
Ήμουν ήδη αναρχικός αλλά αυτό το αισχρό θέαμα ταξικής ανισότητας έκανε ισχυρότερη την πίστη μου και ανακίνησε την επιθυμία μου για εκδίκηση.
Κι ύστερα, οι συναντήσεις που οργάνωνε ο δικηγόρος Gori…
Ήμουν ήδη για πολύ καιρό αναρχικός πριν γνωρίσω τον Gori τον οποίο προσπαθείτε να εμπλέξετε σε αυτή τη δίκη. Οι συναντήσεις που οργάνωνε ήταν δημόσιες και αρκετά πολυπληθείς, και εκεί έμαθα ορισμένα καλά πράγματα που το σχολείο του συστήματος ξέχασε να μου διδάξει.
Ναι, έμαθες να αψηφάς τις συμβουλές της φτωχής μητέρας σου και του αδερφού σου καθώς προσπαθούσαν να σε απομακρύνουν από τις κακές ιδέες σου. Στην αρχή θύμωσες μαζί τους κι ύστερα αρνήθηκες ολοκληρωτικά την οικογένειά σου.
Αυτό δεν είναι αλήθεια! Τώρα αγαπώ και τιμώ την μητέρα μου όσο κι όταν ήμουν παιδί, και η στοργή που νιώθω για τους συγγενείς μου είναι ίδια όπως πάντα. Μονάχα που δεν ήθελα να αποδεχτώ τον ζυγό τους που απαρτίζεται από προλήψεις. Εγώ απλώς κοίταξα πέρα από την μικρο-οικογένεια που ενώνεται από μικρο-συμφέροντα, κοίταξα προς μια μεγαλύτερη οικογένεια, την ανθρωπότητα, στην οποία ένιωσα ότι ήθελα να δώσω το όλον του εαυτού μου.
Ο πρόεδρος, που θέλει να ενισχύσει τη θεωρία της συνωμοσίας και προσπαθεί να φέρει τον Caserio σε αντιφάσεις, διαβάζει τα ονόματα αρκετών αναρχικών από το Μιλάνο και τον ρωτάει αν τους ξέρει.
Αυτές είναι ανούσιες ερωτήσεις και χάσιμο χρόνου. Δεν γνωρίζω κανέναν από αυτούς τους ανθρώπους που ανέφερες, αλλά και να τους γνώριζα δεν θα στο έλεγα.
Η ανάκριση τεκμηρίωσε ότι ήσουν σε επαφή μαζί τους και η αστυνομία παρείχε πλήρεις αποδείξεις για αυτό.
Τότε αρκέσου στην αστυνομία σου, εγώ αηδιάζω μαζί τους.
Η αστυνομία κάνει τη δουλειά της.
Δεν είναι δικό μου θέμα.
Αρνείσαι ότι ξύρισε το γένι σου ο σύντροφός σου, ο κουρέας Faure;
Και ποιος ήθελες να με ξύριζε; Κανένας φούρναρης;
Και είναι αλήθεια ότι στο Cafe du Garde στο Cette έκανες αποκλειστικά παρέα με αναρχικούς;
Κι αυτό είναι αλήθεια. Ποτέ δεν συναναστρεφόμουν την «υψηλή κοινωνία», και δεν φαντάζομαι ότι θα με καλοδέχονταν. Είναι όμως ανόητο το να ισχυρίζεται κάποιος ότι μόνο αναρχικοί σύχναζαν στο Cafe du Garde. Θυμάμαι μάλιστα μια φορά που είχα παίξει μπιλιάρδο με έναν από τους πολλούς ασφαλίτες που έρχονταν για να μας παρακολουθούν, δίχως να γνωρίζουν ότι εμείς τους παρακολουθούσαμε περισσότερο απ’ ότι εκείνοι.
Πρώτα περιφρόνησες την οικογένειά σου, και ύστερα την πατρίδα σου. Έφυγες από την Ιταλία ακριβώς τη στιγμή που έπρεπε να εκπληρώσεις το ιερό σου χρέος σε αυτήν, να γίνεις στρατιώτης.
Πάντα θεωρούσα ότι εμείς οι φτωχοί άνθρωποι εκπληρώνουμε περισσότερα χρέη προς την πατρίδα απ’ ότι οι πλούσιοί της. Και αποφάσισα ν’ αφήσω απλήρωτο ένα από αυτά τα χρέη. Ας υπερασπιστούν την πατρίδα αυτοί που τη χαίρονται. Εμείς από την πατρίδα λαμβάνουμε μονάχα φτώχεια και καταφρόνια, και είμαστε διατεθειμένοι να τη ξεχάσουμε προς χάρη μιας μεγαλύτερης πατρίδας που δεν έχει ειδεχθή εμβλήματα αδελφοκτόνων σημαιών, που δεν έχει ανόητα σύνορα, την πατρίδα ολόκληρης της Γης όπου οι άνθρωποι μπορούν να μεγαλώνουν ελεύθεροι μέσα από τις νίκες της προόδου και του πολιτισμού.
Πήγες στην Ελβετία και ύστερα στη Γαλλία, με πρώτη στάση τη Lyon. Εκεί σε υποδέχτηκαν οι σύντροφοί σου και κανόνισαν να μείνεις στο σπίτι της Maria, μιας γυναίκας που είναι γνωστή ως «η μητέρα των αναρχικών». Σύντομα γνωρίστηκες με όλους τους αναρχικούς της περιοχής αλλά σε λίγο μετακόμισες στο Vienne. Γιατί;
Επειδή έλπιζα ότι θα έβρισκα καλύτερα πράγματα να κάνω εκεί.
Ή ίσως επειδή ωθήθηκες από τον Delahaye, πρώην συνεργάτη της Pere Peinard (Σημ. «Αιρετική» αναρχική εφημερίδα της εποχής), και τον Fure, τον κουρέα με τον οποίο ήσουν φίλος μέχρι και τη μέρα της αποτρόπαιης επίθεσής σου.
Όλα αυτά δεν αφορούν ούτε εσένα ούτε αυτό το δικαστήριο.
Από το Vienne πήγες στο Cette. Σκέφτηκες ίσως ότι το Cette ήταν ένα πιο ζωντανό κέντρο προπαγάνδας;
Αυτό ακριβώς σκέφτηκα και αυτός ήταν ο μοναδικός λόγος για τον οποίο μετακινήθηκα. Μου αρέσει να ζω με συντρόφους που είναι καλλιεργημένοι, καλά πληροφορημένοι και δραστήριοι.
Σίγουρα θα συνάντησες τον σύντροφό σου τον Lacroix στο Cette.
Ήδη σε έχω προειδοποιήσει ότι στο δικαστήριο θα δώσω πληροφορίες για πράγματα, γεγονότα και καταστάσεις που αφορούν εμένα, αλλά πάντα θα αρνούμαι να κάνω τη δουλειά της αστυνομίας και να εξυπηρετήσω τη διωκτική σου μανία αναφερόμενος σε ονόματα και γεγονότα που με βεβαιότητα είναι άσχετα με την επίθεσή μου, με αυτή τη δίκη και τον εκδικητικό σκοπό της.
Οι αρχές του Cette δεν έδωσαν και μεγάλη σημασία στη νομοθεσία που αφορά τους αλλοδαπούς. Δεν ασχολήθηκαν με τη νομιμότητα της παρουσίας σου αν και γνώριζαν ότι είσαι ένας από τους πλέον διαβόητους αναρχικούς και επίκεντρο μιας δραστηριότητας που αποκάλυπτε το ποιόν σου.
Τι υπερβολή!
Οι σύντροφοί σου σε επισκέπτονταν όταν νοσηλεύτηκες για κάποιο διάστημα στο νοσοκομείο και σου έφεραν εφημερίδες και τυπωμένα πορτραίτα του Ravachol, του Pallas και των αναρχικών του Σικάγο (Σημ. Ο Pallas ήταν Ισπανός αναρχικός που καταδικάστηκε σε θάνατο για την απόπειρα εκτέλεσης ενός στρατηγού το 1893. Οι αναρχικοί του Σικάγο είναι προφανώς οι εκτελεσμένοι της Πρωτομαγιάς). ύστερα βρήκες δουλειά στον φούρνο των Viala. Λέγεται ότι μια έκρηξη συνέβη εκεί τον καιρό που εσύ εργαζόσουν.
Ανοησίες! Χρησιμοποιούσαν χλωρά ξύλα για το κάψιμο του φούρνου.
Εγκατέλειψες αιφνιδιαστικά το αφεντικό σου στις 23 Ιουνίου και ζήτησες να πληρωθείς. Έλαβες περίπου τριάντα φράγκα. Έφυγες από του Viala και πήγες στον σύντροφό σου Saurel για να ζητήσεις τη διεύθυνση του συντρόφου σου Laborie στο Montpellier. Ύστερα αγόρασες το μαχαίρι.
Σε αυτό το σημείο ζητήθηκε από τον Caserio να περιγράψει τις λεπτομέρειες του ταξιδιού του από το Cette ως τη Lyon. Μιλά για τα χωριά που διέσχισε.
Εντόπιζα τμήματα της χωροφυλακής σχεδόν σε κάθε χωριό που περνούσα. Μικρά φτωχόσπιτα βρίσκονταν παντού και άνθρωποι κουβέντιαζαν και κάπνιζαν στα κατώφλια τους.
Δεν σε αποθάρρυνε το θέαμα αυτών των ειρηνικών ανθρώπων και των μικρών χωριών από το να φέρεις σε πέρας το αχρείο σχέδιό σου;
Ωχ! Οι σκλάβοι που πέφτουν για ύπνο υπό τον ίδιο τους τον ζυγό, δεχόμενοι χτυπήματα και καθημερινούς εξευτελισμούς, που βρίσκουν παρηγοριά παίζοντας χαρτιά ή κάτι άλλο τις Κυριακές, δεν μου προκαλούν τίποτα άλλο παρά περιφρόνηση. Είναι χάρη σε αυτούς που οι κυβερνώντες ατιμώρητα απολαμβάνουν το να μας καταπιέζουν και τα αφεντικά να μας εκμεταλλεύονται. Αν οι άνθρωποι ενώνονταν για να μαθαίνουν, να συζητούν, να κατανοούν ο ένας τον άλλον και να προετοιμάζονται έστω και για μικρές απαιτήσεις αντί να πνίγουν τις λύπες τους και τα ελάχιστα χρήματά τους στο κρασί και τα παίγνια, τότε αυτοί που μας κυβερνούν, μας εκμεταλλεύονται και μας δικάζουν δεν θα ήταν τόσο αλαζόνες.
Και μια ιστορική μνήμη θα έπρεπε να σε έχει σταματήσει. Η 24η Ιουνίου είναι επέτειος της μάχης του Solferino (Σημ. Μεγάλη μάχη που έδωσε το 1859 ο γαλλικός στρατός, σε συμμαχία με τον Ιταλό βασιλιά Victor Emmanuele, κατά του αυστριακού στρατού) όπου από κοινού χύθηκε ιταλικό και γαλλικό αίμα στα πεδία μάχης της Λομβαρδίας.
Αυτή η μάχη δεν έγινε για τα συμφέροντα των προλετάριων αλλά σε υπακοή στις διαταγές του Βοναπάρτη και του βασιλικού οίκου των Savoia. Ο πρώτος καλύφθηκε από την ατιμία ενώ οι δεύτεροι επωφελήθηκαν της ηρωικής υπομονής των Ιταλών εργατών μέχρι που και αυτοί ξεβράστηκαν από την ίδια δίνη.
Υπήρξε η αναρχική ιδέα τόσο ισχυρή και μοναδική μέσα σου που σε έκανε να λησμονήσεις, αχάριστε άνθρωπε, ότι θα έδινες μονάχα εκδίκηση και πόνο στη Γαλλία, τη χώρα που σου είχε προσφέρει εργασιακή φιλοξενία;
Όσο για την πράξη μου, ήταν καλά αποφασισμένη και προσεκτικά φροντισμένη, και τίποτα δεν θα μπορούσε να την αλλάξει ή να τη ματαιώσει. Όσο για την εργασιακή φιλοξενία, κύριες πρόεδρε, είσαι μεταξύ αυτών που απολαμβάνουν τους καρπούς της εργασίας άλλων ανθρώπων δίχως να έχεις τέτοιο δικαίωμα. Εγώ αντιθέτως, είμαι μεταξύ αυτών που υποφέρουν ταπεινώσεις και προβλήματα από τη δουλειά δίχως να τους πρέπει κάτι τέτοιο. Όταν μας παρέχετε αυτό που αποκαλείς εργασιακή φιλοξενία, μας αφήνετε να επιβιώνουμε χάρη της «μεγαλοψυχίας» σας, και για αυτό ζητάτε την ευγνωμοσύνη μας. Όταν, υποχρεωμένοι από την ανάγκη και με αντάλλαγμα λίγο ψωμί, πουλάμε την κούραση και τον ιδρώτα μας, διασφαλίζοντας τη ζωή σας, τις χαρές σας, την ασφάλειά σας, καλά γνωρίζουμε ότι σας παρέχουμε τη φιλοξενία της ευζωίας και ως εκ τούτου δεν νιώθουμε ότι σας χρωστάμε κάτι. Αν κάποιο χρέος παραμένει απλήρωτο είναι το ιερό χρέος του μίσους, της εκδίκησης, του μακελειού και μην εξαπατάστε, θα ξεπληρώσουμε αυτό τον λογαριασμό μια απ’ αυτές τις ημέρες.
Είσαι αναρχικός, ενστερνίζεσαι την ιδέα της καταστροφής της κοινωνίας και είσαι ορκισμένος εχθρός των ηγετών του κράτους, δημοκρατικού ή μοναρχικού.
Είναι το ίδιο και το αυτό.
Ενέκρινες την πράξη του Henry, με μια αντίρρηση την οποία εκφέρω με τα δικά σου λόγια: «Αντί να ρίξει τη βόμβα του σε ένα cafe, καλύτερα να την έριχνε στο άντρο κάποιας χοντρής μπουρζουάδικης οικογένειας».
Αλήθεια, έτσι το είπα.
Μια μέρα είπες: «Τον καημένο τον Valliant τον σκοτώσανε δίχως αυτός να έχει σκοτώσει κανέναν». Και πρόσθεσες: «Όταν έρθει η ώρα μου, θα σκοτώσω κάποιο σημαντικό πρόσωπο και δεν θα με σταματήσει ούτε η σκέψη της μητέρας μου, της ζωής μου, του οτιδήποτε». Επίσης, δεν είπες ότι θα επιτιθόσουν στον βασιλιά και στον πάπα αν επέστρεφες στην Ιταλία;
(χαμογελώντας): Ω, όχι ταυτόχρονα, ποτέ δεν κυκλοφορούν μαζί.
Δεν είσαι πράκτορας μιας αναρχικής συνομωσίας;
Όχι, είμαι μόνος μου και ήρθα ως εδώ για να φέρω σε πέρας τη δική μου πράξη δικαιοσύνης.
Όμως οι αναρχικοί συνομωτούσαν για να υπερασπιστούν τους Ravachol, Vaillant και Henry. Ο πρόεδρος Carnot αποφάσισε να μη μετατρέψει την ποινή που επιβλήθηκε στους προκατόχους σου από ορκωτά δικαστήρια, αποτελούμενα από πολίτες που έπραξαν με πλήρη συνείδηση. για αυτό τον λόγο, μετά τον θάνατο του Henry, ο πρόεδρος, η σύζυγος και τα παιδιά του έλαβαν απειλητικές επιστολές. Δεν είναι αλήθεια ότι οι αρχηγοί τους οποίους υπακούς έγραψαν αυτές τις επιστολές;
Οι αναρχικοί δεν έχουν αρχηγούς. Αποφάσισα μόνος μου την πράξη μου και ελεύθερα μόνος μου τη διέπραξα.
Υπάρχει ωστόσο ένα περιστατικό που το δικαστήριο και το κοινό θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους: μετά τον θάνατο του Carnot, μια εικόνα του Ravachol στάλθηκε στη χήρα του προέδρου. Στο πίσω της μέρος ήταν γραμμένο: «Επετεύχθη η δικαίωσή του κατά τον καλύτερο τρόπο». Αν δεν είσαι πράκτορας εκείνων που έστειλαν αυτή την εικόνα, έχεις το θάρρος να τους αποκηρύξεις;
Έχω το θάρρος να μην τους αποκηρύξω, δεν αποκηρύσσω τις ενέργειες άλλων ανθρώπων. Μου αρκεί με ειλικρίνεια να σας διαβεβαιώσω ότι ήμουν μονάχα εγώ αυτός που προετοίμασε και διέπραξε αυτή την επίθεση.
Η εξέτασή σου τελειώνει εδώ. Μια απλή σκέψη θα πρέπει να γίνει: απαρνήθηκες τους ανθρώπινους νόμους και αυτό είναι δικό σου θέμα, περιφρόνησες όμως και τον ύψιστο νόμο που απαγορεύει τον φόνο. Όταν ένας δικαστής επιβάλλει τη θανατική ποινή, έχει ακούσει την υπεράσπιση, έχει σκεφτεί προσεκτικά, έχει συζητήσει, έχει λάβει υπόψη όλες τις πλευρές και έχει ερευνήσει όλους τους κανόνες. Εσύ ένα εικοσάχρονο αγόρι, στάθηκες κατήγορος, δικαστής και δήμιος.
Αν υφίσταται τέτοιος ύψιστος νόμος, τότε γιατί εσείς δεν τον σέβεστε; Είμαι μόλις είκοσι χρονών, η ηλικία που οι κυβερνήσεις εντάσσουν στον στρατό ανθρώπους παρμένους από τα σπίτια των φτωχών, προκειμένου να σκοτώνουν τους αδελφούς τους.
Δεν σκότωσες απλώς τον ηγέτη του έθνους αλλά επίσης έναν άριστο σύζυγο και πατέρα.
Πατεράδες; Σκοτώνονται κατά χιλιάδες από τη φτώχεια και τη σκληρή δουλειά. O Vaillant δεν ήταν πατέρας; Δεν είχε μια σύντροφο κι ένα παιδί; Ο Henry δεν άφησε πίσω του μια μητέρα κι έναν αδελφό; Δείξατε επιείκεια σε αυτούς;
Πήρε είκοσι λεπτά στο δικαστήριο να αποφασίσει τη θανατική καταδίκη του Caserio. Όταν ο πρόεδρος ανακοίνωσε ότι ο Caserio θα εκτελούνταν στη γκιλοτίνα και ότι είχε το δικαίωμα να ασκήσει έφεση εντός τριών ημερών, ο Caserio χαμογέλασε και ανασήκωσε τους ώμους. ύστερα, βαδίζοντας πίσω για το κελί του, φώναξε: «Να είστε γενναίοι, σύντροφοι! Πάντα ζήτω η Αναρχία!»
AIXMH 
Παράθεμα: Sante Caserio ~ Το οπλισμένο χέρι της Αναρχίας | social and political theory