O 27χρονος αναρχικός που καταδικάστηκε σε πενταετή φυλάκιση για τη συμμετοχή του σε κλοπή δυναμίτη
Δεν είναι για απολογητικούς λόγους που δημοσιεύουμε αυτή τη «δήλωση» που έγινε από τον αναρχικό Etiévant ενώπιον του Κακουργιοδικείου του Παρισιού το 1897. Μαζί με προφανείς αλήθειες, περιέχει ξεκάθαρα λάθη και χαριτωμένες έννοιες που βρωμίζονται με ουτοπισμό. Παρ’ όλα αυτά, διατηρεί όλη της την στοιχειοθετημένη αξία στα μάτια των αμερόληπτων ερευνητών καθώς και όλων των ατόμων που επιθυμούν να καταλήξουν στις δικές τους απόψεις μέσα από την αντικειμενική μελέτη όλων των δογμάτων και των κοινωνικών συστημάτων.
Αν και είμαι μέγας εγκληματίας, δεν είναι λιγότερο αληθές ότι δεν έκανα κακό σε κανέναν όσο ζούσα ειρηνικά. Εργαζόμουν όσο το δυνατόν περισσότερο χωρίς να ενοχλώ κανέναν, και με κάθε τρόπο σεβόμουνα τα δικαιώματα και την ελευθερία ολονών.
Ο Βολνέ έγραφε στο «Φυσικό Νόμο»: «Να συντηρής σεαυτόν. Να διδάσκεις σεαυτόν. Να διδάσκεις τους άλλους»· (Σ.τ.Μ.: Ο Βολνέ στην πραγματικότητα δεν είπε αυτό, αλλά «Να συντηρής σεαυτόν. Να διδάσκεις σεαυτόν. Να μετριάζεις σεαυτόν. Να ζης δια τους ομοίους σου, δια να ζώσιν και αυτοί δια εσένα», μτφρ. Κ. Πεντεδέκα) και παρότι ο Βολνέ δεν ήταν αναρχικός, απ’ τη στιγμή που δεν είδα κάτι σε αυτόν τον αφορισμό που να ήταν κακό ή επιβλαβές για τον οποιονδήποτε τον εφάρμοσα στην πράξη όσο καλύτερα μπορούσα. Εργάστηκα όχι μονάχα για μένα, όχι μονάχα για να συντηρώ τον εαυτό μου και να διδάσκω τον εαυτό μου, αλλά και να διδάξω τους άλλους. Και έτσι, λαμβάνοντας υπόψιν ότι όλα τα φυσικά φαινόμενα συνδέονται με αριθμητικές σχέσεις, όταν ερχόταν το δειλινό μελετούσα μαθηματικά για να είμαι σε θέση να εμβαθύνω καλύτερα στα μεγάλα προβλήματα που η φύση δεν σταματά ποτέ να θέτει στον άνθρωπο, και να κάνω έτσι τον εαυτό μου πιο ικανό να διαδώσει την αλήθεια. Όλα αυτά για να πω ότι το θεωρούσα σαν χρέος μου να εκφράσω τον τρόπο σκέψης μου σε όλα τα θέματα τόσο γεγονότα όσο και θεωρίες. Αλλά δυστυχώς παρά τις συνεχείς προσπάθειές μου οι ικανότητές μου ήταν αδύναμες, ξόδευα περισσότερο χρόνο στην ανάπτυξη παρά στην εφαρμογή τους και, γενικά, απείχα. Στην πραγματικότητα, τους τρεις μήνες κατά τους οποίους απολάμβανα σχετική ελευθερία δεν μίλησα ποτέ δημόσια και έγραψα μονάχα δύο άρθρα.
Αλλά αν και γνωρίζω την ύπαρξη των νόμων που αναγνωρίζονται ως «αχρείοι» – δεν ξέρω πραγματικά γιατί, από τη στιγμή που κατά τη γνώμη μου όλοι είναι – ήμουν τόσο πεπεισμένος ότι καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις σκέψεις του, όποιες κι αν είναι αυτές, ειδικά τη στιγμή που σέβεται αυτές των άλλων, που πάντοτε υπέγραφα τα άρθρα μου, χωρίς να χρησιμοποιώ ψευδώνυμο.
Αυτή ήταν η ζωή μου επί τρεις μήνες.
Τώρα, ας υποθέσουμε ότι υπήρχαν μονάχα κακοποιοί σαν και μένα στον κόσμο, που εργάζονται, μελετούν, με ειλικρίνεια εκφράζουν τις ιδέες τους χωρίς οι πεποιθήσεις τους να χρειάζεται να εκφράζονται εξαιτίας της δίψας για κέρδος, όπως συμβαίνει γενικά με τον έντιμο τύπο και, εν τέλει, σεβόμενοι τα δικαιώματα και την ελευθερία ολονών, όπως έκανα εγώ. Ας υποθέσουμε, λέω, ότι δεν υπήρχε πια ούτε ένας ειλικρινής άνθρωπος, ούτε ένας αδέκαστος δικαστής, ούτε ένας γενναίος στρατηγός, ούτε ένας έντιμος βουλευτής· εν τέλει ούτε ένας ειλικρινής άνθρωπος. Πέστε μου τότε ποια θα ήταν τα αποτελέσματα για την ανθρωπότητα; Παρόλο που δεν είχα κάνει κακό σε κανέναν, δεν είναι λιγότερο σαφές ότι τα πράγματα δεν θα μπορούσαν να συνεχιστούν μ’ αυτόν τον τρόπο. Πού θα οδηγούμασταν αν ήταν δυνατόν να μην έχουμε την ίδια γνώμη με τους ηγέτες· αν ήταν δυνατόν να υψώνει κανείς τη φωνή του για κάποιον άλλο λόγο πέρα από αυτόν της χορωδίας των λιβανοφόρων της κοινωνικής τάξης κάτω απ’ την οποία έχουμε την καλοτυχία να ζούμε· εάν μπορούσε κανείς να υπερασπιστεί χωρίς να τιμωρηθεί τους ηττημένους, τους αδύναμους, εκείνους που είναι τα θύματα των νόμων, και αυτό με την ενοχλητική περίσταση να το κάνει για το τίποτα, απλά από πεποίθηση, χωρίς αυτοί οι δύστυχοι να έχουν μια οικογένεια εκατομμυριούχων να τους στηρίξει; Ήταν σκανδαλώδες! Όχι μονάχα να μην φωνάζει ενάντια στους αδαείς, αλλά να φτάσει μέχρι του σημείου να ισχυριστεί ότι αν ο δύστυχος Αλιμπορόν έδωσε μερικές κλωτσιές σε εκείνους που ήθελαν το θάνατό του ότι αυτή η πράξη εξέγερσης θα ήταν πράξη νόμιμης άμυνας. Ναι, πήγα τόσο μακριά μέχρι του σημείου να πω σε ένα άρθρο ότι κάθε πράξη εξέγερσης είναι πράξη νόμιμης άμυνας.
Αυτό ήταν απαράδεκτο και ακόμη πιο απαράδεκτο διότι δεν υπήρχε κανένας τρόπος να αποδειχθεί το αντίθετο. Θα το δεχόμουν αυτό αν εξέπεμπα μια παράλογη ιδέα που θα μπορούσε να έχει αντικρουστεί, αλλά επέτρεψα στον εαυτό μου να είμαι σωστός. Μια τέτοια τολμηρή πράξη δεν θα μπορούσε να μείνει ατιμώρητη, επειδή προφανώς έκανα λάθος που ήθελα να είμαι σωστός και με έκαναν να το δω αυτό καταδικάζοντάς με να φάω τα χρόνια μου στους βάλτους της Γουιάνα. Αλλά από κάποια κακοτυχία συνέβη αυτό που δεν με ικανοποίησε, και η απόδειξη των λαθών μου που δεν μου φάνηκαν σαφή και αμετάκλητα δεν με ένοιαξε να αφήσω τον εαυτό μου να πεθάνει δίχως να υπερασπιστώ τον εαυτό μου. Αυτό ήταν ένα σημαδιακό κακό που όλοι οι λάτρεις της τάξης βρίσκουν σκανδαλώδες. Αν αυτοί που αποφάσισαν ότι όλα εκείνα τα άτομα που δεν σκέφτονται σαν κι αυτούς για συγκεκριμένα γεγονότα έπρεπε να φυλακιστούν ή να σταλούν στις ποινικές αποικίες εν ονόματι της ελευθερίας, της ισότητας, και της αδελφοσύνης είχαν εκφράσει απλώς τις απόψεις τους ανοιχτά θα ήταν συγχωρητέο για μένα να εξεγερθώ: θα ήταν αυθόρμητο. Αλλά ήταν προσεκτικοί στο να το γράψουν κάτω από τον τίτλο «νόμος», και έπρεπε να τους αφήσω να κάνουν ό,τι θέλανε.
Παρόλα αυτά, δεδομένου ότι ούτε η προηγούμενη καταδίκη μου ούτε όλα όσα μόλις ειπώθηκαν μου φαίνονται πειστικά, πιστεύω ότι θα ήταν καλό να διατυπώσουμε τις αντίστοιχες θέσεις μας προκειμένου να δούμε σε όλο αυτό σε ποια πλευρά κείται η λογική, η ορθή κρίση, το δίκιο και η δικαιοσύνη. Τί περιμένετε; Μιας και εμείς οι αναρχικοί, παρόμοια σε αυτό το ζήτημα όσον αφορά τον Ρουσσώ, χρειαζόμαστε λογική για να υποβάλλουμε τη λογική μας. Δεν έχουμε τον τύπο της νοοτροπίας που είναι χαρούμενοι συμβιβασμοί μεταξύ αντίθετων αρχών. Μας αρέσει η σαφήνεια και η ειλικρίνεια. Τις χρειαζόμαστε για να μας πουν σε ποιο ακριβές, αποφασιστικό, επιστημονικά γνωστό γεγονός στηρίζουν τον ισχυρισμό τους ότι κάποιοι έχουν το δικαίωμα να διοικούν, να φτιάχνουν το νόμο για τους άλλους; Από πού προκύπτει αυτό το δικαίωμα; Ποιος τους το έδωσε; Πρέπει αναγκαστικά να υπήρχε ένα ον που να το κατείχε το ίδιο. Αλλά τι είναι αυτό το ον; Σε ποιο συγκεκριμένο γεγονός βασίζονται προκειμένου να ισχυριστούν ότι υπάρχει ένα τέτοιο ον; Δεν έχει η σύγχρονη επιστήμη ρίξει στη σφαίρα της φαντασίας τις μεταφυσικές έννοιες της αιτίας; Δεν έγινε ο Θεός γι’ αυτούς, με την έκφραση του διάσημου αστρονόμου Λαπλάς μια αχρείαστη παραδοχή; Και ακόμα κι αν μας κάνατε να δούμε σίγουρα ότι υπάρχει ένα ον ανώτερης φύσης από τη δικιά μας, με ανώτερα δικαιώματα από τα δικά μας, δεν θα πηγαίνατε και πολύ μακριά, μιας και θα έπρεπε να αποδείξετε ότι έδωσε σε σας πραγματικά το δικαίωμα να διοικείτε.
Επειδή, αυτό το δικαίωμα τού να φτιάχνει κανείς το νόμο, το έδωσε σε έναν ή πολλούς; Πως θα αναγνωρίσουμε αυτούς που πρέπει να υπακούνε; Αν υπάρχουν κάποιοι που έχουν σίγουρους και αδιαμφισβήτητους τίτλους, ας εμφανιστούν να μας τους δείξουν. Πού είναι η νόμιμη εξουσία ανάμεσα σ’ αυτούς που έχουν διαδεχτεί ο ένας τον άλλον; Όλοι έχουν ισχυριστεί ότι έχουν το δικαίωμα να φτιάχνουν νόμους: το έχουν πραγματικά; Περνάει το δικαίωμα από τον έναν στον άλλον μέσου του τυχαίου γεγονότος των επαναστάσεων ή πραξικοπημάτων; Η Θεία δίκη, την οποία εσείς έχετε βρει παράλογη μεταξύ δύο ατόμων, θα τη λέγατε λογική μεταξύ δύο συλλογικοτήτων; Και αυτές οι συλλογικότητες που έχουν το δικαίωμα να υποδουλώνουν η μια την άλλη ως αποτέλεσμα της πιθανής έκβασης της μάχης, θα αποτελείται από δύο ή περισσότερα άτομα; Μιας και τελικά, πρέπει να καθορίσουμε ένα όριο για το ποια καταπίεση θα θεωρείται νόμιμη. Αλλά πού θα στηριχθούμε για να πούμε, για παράδειγμα, ότι είκοσι άνδρες δεν έχουν τόσο μεγάλο δικαίωμα να φτιάχνουν το νόμο για δεκαπέντε όσο 20 εκατομμύρια κάνουν για 15 εκατομμύρια.
Δεν βλέπετε ότι αντί να εξευτελίζετε κάποιον με αυτές τις ατέρμονες δυσκολίες θα ήταν ευκολότερο, πιο σύμφωνο με τη φύση του ανθρώπου που δεν είναι τίποτε άλλο, σύμφωνα με την άποψη της θετικής επιστήμης, παρά μια προσωρινή συγκέντρωση ατόμων πολλών απλών σωμάτων· ότι θα ήταν, λέω, πιο λογικό και δίκαιο να διακηρύξετε, όπως εμείς, ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να διατάζει κανέναν, ότι η καταπίεση δεν μπορεί ποτέ να είναι νόμιμη, ότι η υποταγή ενός στους 100 εκατομμύρια είναι τόσο άδικη όσο η υποταγή των 100 εκατομμυρίων σε έναν μονάχα; Ποιος θα τολμούσε να πει ότι οι κατατροπωμένοι, ότι οι αδύναμοι έχουν πάντα άδικο, και ότι το δίκιο είναι πάντα στην πλευρά της ισχύς και είναι αναμεμειγμένο με αυτήν;
Γνωρίζω πολύ καλά ότι αν οι ηγέτες δεν το λένε αυτό επειδή φοβούνται μια έκρηξη αγανάκτησης των σκλάβων τους, είναι επειδή ξέρουνε ότι η αυτοκρατορία τους είναι φτιαγμένη με ψέματα και ότι είναι ισχυροί μονάχα λόγω της ηλιθιότητας του κόσμου, αποκοιμισμένοι με μεγάλα λόγια, ξεγελασμένοι από μάταιες υποσχέσεις, εξαπατημένοι από απεχθείς κωμωδίες, θαμπωμένοι από μια ανάρμοστη ηθική.
Όταν θέλουμε να πάμε στην καρδιά του ζητήματος, όταν θέλουμε να εξετάσουμε τους τίτλους των ηγετών, όταν ρωτάμε πού βασίζονται τα ανώτερα δικαιώματά τους, δείχνουν τους χωροφύλακές τους με τον ίδιο τρόπο που ο Χιμένεθ έδειξε τα κανόνια του.
Μου επιτρέπεται λοιπόν να φανταστώ και να πω ότι, αν οι άρχοντες αυτού του κόσμου, ανά πάσα στιγμή και μεταξύ οποιουδήποτε, δεν αντέτασσαν κάποιον καλό λόγο απέναντι σε εκείνους που ξεσηκώνονταν ενάντια στη θέλησή τους· αν το «ultima ratio» τους ήταν πάντοτε οι μηχανές τους τού πολέμου, οι φυλακές τους, οι πάσσαλοι και οι γκιλοτίνες τους, δεν είναι επειδή υπάρχει έλλειψη καλής θελήσεως και ταλέντου για εύρεση άλλων, αλλά μάλλον επειδή δεν υπάρχουν άλλοι.
Δεν έχετε και ποτέ δεν θα έχετε σίγουρους τίτλους που θα σας προσδίδουν ανώτερα δικαιώματα από τα δικά μας. Έχουμε έτσι, και πάντα θα έχουμε το δικαίωμα να εξεγειρόμαστε ενάντια σε όλες τις μορφές εξουσίας που θέλουν να μας επιβάλουν, ενάντια στις ιδιοτροπίες της νόμιμης βούλησης όποιου κι αν είναι αυτή. Έχουμε πάντα το δικαίωμα να απωθήσουμε τη βία με βία, αφού εμείς που σεβόμαστε τα δικαιώματα και την ελευθερία ολονών μπορούμε να κάνουμε νομίμως να σέβονται τα δικά μας με οποιοδήποτε μέσο χρειαστεί.
Αυτό είναι που αρκετοί από εμάς έχουν προσπαθήσει να κάνουν σε διάφορες χρονικές στιγμές, με περισσότερο θάρρος παρά τύχη, και αυτό που άλλοι, που θα γίνονται όλο και πιο πολυάριθμοι καθώς το φως της επιστήμης εξαπλώνεται και καθώς η αλήθεια γίνεται πιο γνωστή, θα επιχειρήσουν σίγουρα στο μέλλον. Διότι δεν αναγνωρίζουμε και δεν θα αναγνωρίσουμε ποτέ τη λεγόμενη εξουσία σας εφόσον δεν έχετε δώσει μια ξεκάθαρη και ακριβή απόδειξη της ύπαρξής της, και εφόσον δεν λέτε πάνω σε ποια συγκεκριμένα, αποφασιστικά, επιστημονικά γνωστά γεγονότα βασίζεστε για να ισχυρίζεστε ότι έχετε το δικαίωμα να φτιάχνετε τους νόμους για εμάς. Αυτές οι πράξεις νόμιμης εξέγερσης ενάντια σε προθέσεις που δεν βασίζονται σε κανένα νόμο, τις έχετε χαρακτηρίσει ως εγκλήματα. Αν ήταν δικαίωμά σας να τις πιστοποιήσετε έτσι, δεν θα ήταν και δικό μας να δείξουμε ότι το έγκλημα δεν προήλθε από εμάς; Ότι η πρώτη επίθεση στα αναφαίρετα δικαιώματα των ατόμων δεν προέρχεται από την πλευρά μας, αλλά από τη δικιά σας;
Αλλά όταν, ως υποστηρικτές της ελεύθερης συζήτησης θέλαμε να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας, όταν θέλαμε να γνωστοποιήσουμε σε όλους ότι οι κατηγορίες σας ήταν όλα ψέματα, το σκάσατε από τη δημόσια συζήτηση, μας απαγορέψατε κάθε υπεράσπιση με ένα νόμο που σφράγισε την αδικία όλων των άλλων. Έχει γίνει ποτέ στο παρελθόν μια τέτοια κυνική καταπάτηση των δικαιωμάτων και της ισότητας;
Έψαξα να καταστήσω γνωστό, στο άρθρο που ενοχοποιήθηκε, ότι η πράξη της καταπίεσης που κείται αναγκαστικά πριν από την πράξη της εξέγερσης, η τελευταία δεν μπορούσε παρά να είναι μια πράξη νόμιμης άμυνας και ότι δεν είμαστε εμείς που ξεκινήσαμε την τραγική διαμάχη.
Και τι αντιτάσσετε σε αυτούς τους λόγους; Τίποτα! Νομίζετε ότι η καταδίκη είναι τόσο οριστικά υπέρ σας;
Από τότε που υπάρχει η ανθρωπότητα υπήρξαν άνθρωποι που έχουν ισχυριστεί ότι έχουν το δικαίωμα να διοικούν άλλους, που έχουν επωφεληθεί από την αφέλεια των τελευταίων για να ζήσουν με δικό τους κόστος. Που μερικές φορές, υπό το πλασματικό πρόσχημα τού να τους κάνουν ευτυχείς, μερικές φορές υπό το ότι έχουν μια θεία αποστολή, έχουν επιβάλει τη θέλησή τους πάνω τους. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας τους έχουμε δει να στηρίζουν την ισχύ τους και να βασίζουν την εξουσία τους στις πιο παράλογες προκαταλήψεις, στις πιο χυδαίες δεισιδαιμονίες, που διατηρούνται προσεκτικά ανάμεσα στους σκλάβους τους.
Αλλά χάρη στην πρόοδο της σύγχρονης επιστήμης, που έχει σκίσει τα κουρέλια από τα μεταφυσικά είδωλα και που, η φλόγα της αλήθειας ανά χείρας, έχει θέσει εν πτήσει όλα τα φαντάσματα που η άγνοια και το σφάλμα έχουν γεννήσει, έχουμε δει τελικά ότι δεν έχετε, ότι δεν μπορείτε να έχετε το δικαίωμα να μας διατάζετε. Είναι αναμφισβήτητο ότι δεν το έχετε. Ωστόσο, παρόλα αυτά, θέλετε να μας αναγκάσετε να υπακούμε δια της βίας!
Και όταν απωθούμε τη βία με βία, δεν είναι προφανές ότι δεν είμαστε εμείς που ξεκινήσαμε τη βία· δεν είναι προφανές, όπως είπα, ότι δεν είναι ο αναρχικός λαγός που το ξεκίνησε αυτό;
Θέλετε να συντρίψετε ανελέητα τους άλλους, να τους εκμεταλλεύεστε, να τους υποτάξετε στη θέλησή σας, να απολαύσετε τις μακαριότητές σας εις βάρος της δυστυχία τους, να τους προσβάλλετε με τον οβολό σας, να ποδοπατήσετε την ανθρώπινη αξιοπρέπειά τους, και αν, κατά τύχη, κάποιοι από αυτούς, πιο διαφωτισμένοι σχετικά με τα δικαιώματά τους, τελικά εξεγερθούν ενάντια σε τόσα πολλά δεινά και τόσες πολλές ταπεινώσεις, τους αποκαλείτε εγκληματίες! Και αν θελήσουν να διαμαρτυρηθούν εναντίον αυτής της ψευδούς κατηγορίας, τους καταστέλλετε!
Σε ποια πλευρά βρίσκεται η δικαιοσύνη και η ισότητα σε όλα αυτά;
Έχετε σχεδόν απεριόριστα μέσα δημοσιότητας για να διαδώσετε τις κατηγορίες σας, αλλά γνωρίζετε πολύ καλά ότι δεν έχουν καμία βάση, γνωρίζετε πολύ καλά ότι τα λεγόμενα ανώτερα δικαιώματά σας δεν υποβάλλονται σε εξέταση, ότι θέλετε να μας απαγορέψετε οποιαδήποτε άμυνα.
Γιατί εν τέλει, τί έχω κάνει ώστε η καταστροφή μου να επιδιώκεται τόσο επιτακτικά; Απλώς έψαξα να αποκρούσω τις κατηγορίες σας εναντίον μας! Δεν ήταν δικαίωμά μου; Για να μου πείτε όχι, επειδή ο νόμος το απαγορεύει, σημαίνει να επιλύσεις το ερώτημα με ένα ερώτημα. Ποιο; Έχουν τα άτομα το κυριαρχικό δικαίωμα να εμποδίζουν εκείνους που δεν σκέφτονται σαν κι αυτά από το να εκφράζουν τις ιδέες τους; Σας ερωτώ· που βασίζεστε για να ισχυρίζεστε ότι οι άνθρωποι θα μπορούσαν να έχουν τέτοιο εξωφρενικό δικαίωμα; Θέλουν να έχουν το δικαίωμα να μας κατηγορούν, να μας προσβάλλουν, και αν υψώσουμε τη φωνή μας να υπερασπίσουμε τον εαυτό μας, μας φωνάζουν: «Δικαιολογείτε πράξεις που αναγνωρίζονται ως εγκλήματα». Μας στέλνουν να πεθάνουμε στη φυλακή ή στις ποινικές αποικίες, και το αποκαλούν αυτό δικαιοσύνη.
Και να δούμε πώς σε όλα αυτά υπάρχει μια προκατειλημμένη θέση να καταπνίγει την αλήθεια, επειδή φοβούνται το φως, επειδή φοβούνται τη συζήτηση επί της αρχής στο ευρύ φως της ημέρας, δημοσίως. Όχι μονάχα δεν θέλουν να μιλάμε δημόσια, όχι μονάχα αποφάσισαν να μας καταδικάσουν κεκλεισμένων των θυρών έτσι ώστε οι διαμαρτυρίες μας να μη φτάσουν στα αυτιά του κόσμου, που υπονοεί έμμεσα ότι θέλουν να τους παραπλανήσουν, αλλά δυσπιστούν ακόμα και στους ίδιους τους ενόρκους! Αν και η σύνθεσή τους ήταν αποκλειστικά αστική, αν και αποτελούνταν αποκλειστικά από ανθρώπους που είχαν άμεσο ενδιαφέρον να διατηρήσουν την τρέχουσα τάξη πραγμάτων, φοβούνταν την ανεξαρτησία τους και μας έστειλαν ενώπιον του σωφρονιστικού δικαστηρίου, διότι γνωρίζουν ότι η καταδίκη μας είναι βέβαιη εκ των προτέρων.
Έτσι υπό αυτές τις συνθήκες και με βάση τέτοιες αρχές δικαιοσύνης καταδικάστηκα σε υποβιβασμό επειδή ήθελα να αποκρούσω τις κατηγορίες που εκτοξεύουν εναντίον μας χωρίς την παραμικρή λογική.
(Εδώ ο Etiévant διάβασε το ενοχοποιητικό και καταδικασμένο άρθρο, που δημοσιεύτηκε στο LE LIBERTAIRE με τίτλο «Ο Λαγός και ο Κυνηγός»).
Για να αιτιολογήσω αυτό που προώθησα σε αυτό το άρθρο θα βασιστώ αυστηρά σε στοιχεία που προέρχονται από έργα των οπαδών, των υπερασπιστών της τρέχουσας κοινωνικής τάξης πραγμάτων και των επίσημων στατιστικών. Διότι αν οι αντίπαλοί μας είναι ανίκανοι να παραθέσουν ένα συγκεκριμένο γεγονός για να υποστηρίξουν τις προθέσεις τους να μας βάλουν υπό ζυγό, εμείς δεν έχουμε έλλειψη αυτών που νομιμοποιούν την εξέγερσή μας.
Μην νομίζετε ότι θα σας αποδοκιμάσω για τις εκατόμβες νεκρών που, κατά καιρούς, οι ηγέτες έχουν πραγματοποιήσει για να διατηρήσουν την υπεροχή τους. Όχι! Στην κοινωνιολογία όπως και στη γεωλογία είναι τα αργόστροφα αίτια ή να το πω καλύτερα, οι συνηθισμένες αιτίες που παράγουν τα σημαντικότερα αποτελέσματα. Αυτές είναι εκείνες των οποίων η συνεχής δράση μας διαφεύγει με την πρώτη ματιά. Σε γενικές γραμμές δίνουμε προσοχή μονάχα στα ατυχήματα τα οποία, λόγω σπανιότητας, μας χτυπούν περισσότερο.
Και στην πραγματικότητα, τι είναι οι 20.000 νεκροί του Ιουνίου του ‘48, οι 40.000 του Μαΐου του ‘71 όταν τους συγκρίνουμε με τον ετήσιο αριθμό θυμάτων της κοινωνικής οργάνωσης; Τίποτα, απολύτως τίποτα! Δεν είναι σχεδόν τίποτα αν τα συγκρίνουμε με τον αριθμό των θυμάτων κάθε χρόνο μονάχα στη Γαλλία.
Ο οικονομολόγος και στατιστικολόγος, Μ. Βακάρο, σε ένα έργο με τίτλο «Η Μάχη της Ανθρωπότητας για την Επιβίωση» λέει ότι μεταξύ του 1828 και του 1846 η παιδική θνησιμότητα στις οικογένειες της εργατικής τάξης στο Μάντσεστερ ήταν 97%· στις Βρυξέλλες η παιδική θνησιμότητα ήταν 54% μεταξύ των φτωχών και 6% μεταξύ των πλουσίων· και στο Βερολίνο τα αριθμητικά στοιχεία αντιστοιχούσαν στο 35% και στο 5,5%.
Ένας άλλος οικονομολόγος, ο Κούπερ, μας πληροφορεί ότι από τις 1.000 γεννήσεις οι 941 επιβιώνουν μεταξύ των πλουσίων μετά από πέντε χρόνια, και μονάχα 655 μεταξύ των φτωχών· μετά από 20 χρόνια 855 και 556· μετά από 50 χρόνια 557 και 283.
Αν παραθέτω αυτά τα στοιχεία είναι επειδή ένας οπαδός της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων, ο Μ. Νοβίκοφ, βασίζεται σε αυτά προσπαθώντας να δικαιολογήσει επιστημονικά την οικονομική τάξη υπό την οποία υποφέρουμε, και αυτό χάριν των θεωριών του Δαρβίνου. Ο εν λόγω συγγραφέας αξιώνει, στην πραγματικότητα, να καταδείξει σε ένα απόσπασμα στο βιβλίο του «Το Μέλλον της Λευκής Φυλής» ότι η κοινωνική επιλογή γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως και η φυσική επιλογή και με πανομοιότυπα μέσα. Δυστυχώς, η λογική κερδίζει και τα γεγονότα είναι πολύ ξεκάθαρα για να αμφισβητηθούν. Και έτσι ο Μ. Νοβίκοφ, καταστρέφει τη δικιά του επιχειρηματολογία με μια απλή παρενθετική παρατήρηση όταν λέει, συγκρίνοντας την κοινωνική επιλογή με τη φυσική επιλογή: «Όπως βλέπουμε, η εξάλειψη πραγματοποιείται από τα κάτω και στις δύο περιπτώσεις. Εκείνοι που πέφτουν στα κατώτερα βάθη της κοινωνίας είναι εκείνοι που έχουν (όντας ίσα όλα τα πράγματα) τα λιγότερα ψυχικά χαρακτηριστικά: δύναμη της θέλησης, ομαδικό πνεύμα, δραστηριότητα κ.λπ.» Και δεν βλέπει ότι είναι ακριβώς επειδή τα πράγματα δεν είναι ποτέ ίσα στην υπάρχουσα κοινωνία που η κοινωνική επιλογή διαφέρει ουσιαστικά από τη φυσική επιλογή. Επιπλέον, αν μας μιλάει για όσους έχουν πέσει στα κατώτερα βάθη της κοινωνίας δεν λέει τίποτα για εκείνους που γεννήθηκαν εκεί, διότι θα ήταν δύσκολο να αποδώσει αυτό το γεγονός στην έλλειψη ομαδικού πνεύματος. Επομένως, βλέπουμε ότι αντίθετα με ό,τι υποστηρίζει ο συγγραφέας, η οικονομική διαδικασία δεν είναι αυτήν τη στιγμή ταυτόσημη με τη βιολογική διαδικασία. Όμως, σε κάθε περίπτωση, οι αριθμοί παραμένουν, και από τότε που τους πήρα από τα έργα των αντιπάλων μας, δεν μπορώ να κατηγορηθώ για στράτευση ή υπερβολή.
Έτσι, αυτά τα στοιχεία δείχνουν πόσο θανατηφόρα, για την πλειοψηφία της ανθρωπότητας είναι η σημερινή οικονομική οργάνωση. Ισχυρίζεστε, απ’ όσο ξέρω, ότι η φτώχεια δεν είναι συνέπεια αυτής της οργάνωσης, αλλά μάλλον της αμαρτίας και της τεμπελιάς των ατόμων που βυθίζονται σ’ αυτήν.
Για να δούμε τι πραγματικά συμβαίνει, αρκεί να χρησιμοποιήσουμε τη λογική που χρησιμοποιείται στη γεωμετρία, για να μάθουμε αν μια δεδομένη ποσότητα είναι ή δεν είναι ανεξάρτητη από μια άλλη.
Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι αντί των ανθρώπων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή εκεί πέφτει από τον ουρανό μια φυλή με όλες τις πιθανές και φανταστικές αρετές. Ας υποθέσουμε ότι αυτά τα ενάρετα όντα είναι όλα εξίσου ισχυρά, εξίσου έξυπνα, εξίσου δραστήρια, και ας υποθέσουμε ακόμη περισσότερο ότι μοιράζονται εξίσου όλον τον πλούτο.
Λέω λοιπόν, ότι απ’ το ίδιο αυτό γεγονός της μοιρασιάς, απ’ το ίδιο το γεγονός ότι δεν θα είχαν αφήσει την περιουσία αδιαίρετη, απ’ το ίδιο το γεγονός ότι θα είχαν αφήσει την ιδιωτική ιδιοκτησία, η φτώχεια και ολόκληρη η τροχιά των κακών θα επανεμφανίζονταν σε αυτήν την κοινωνία των τέλειων όντων, παρόλο που όλα τα αίτια που τους έχουν καθοριστεί από τους ηθικολόγους ήταν εξορισμένα.
Στην πραγματικότητα, οι νόμοι της φύσης που συνεχίζουν να δρουν θα υπάρχουν περισσότερες γεννήσεις από θανάτους. Αλλά στην υπάρχουσα τάξη πραγμάτων, όπου η φτώχεια σκοτώνει μεγάλο αριθμό ατόμων, το πλεόνασμα γεννήσεων έναντι των θανάτων είναι 14-15 εκατομμύρια ετησίως.
Εφόσον υποθέσαμε ότι το κεφάλαιο είναι ίσα μοιρασμένο μεταξύ ατόμων εξίσου ισχυρών, εξίσου ευφυών, εξίσου δραστήριων, είναι σαφές ότι το κεφάλαιο του καθενός θα λάμβανε ίση υπεραξία για την εργασία του. Αλλά ως αποτέλεσμα του πλεονάσματος γεννήσεων έναντι των θανάτων κάποιοι από αυτούς πρέπει να αντλούνε από αυτήν την υπεραξία τα έξοδα για περισσότερα ανθρώπινα όντα. Έτσι, στις αρχές του δεύτερου έτους μερικοί θα είχαν περισσότερα κεφάλαια από άλλους.
Έτσι, με όλες τις ιδιότητες να είναι ίσες, θα ήταν εκείνοι που έχουν το μικρότερο κεφάλαιο που θα υπέκυπταν στον αγώνα για την ύπαρξη και οι οποίοι, παρόλες τις αρετές τους, θα έπεφταν στα κατώτερα βάθη της κοινωνίας αφού, όπως παραδέχθηκε ο συντάκτης που προαναφέρθηκε, είναι απαραίτητο όλα τα πράγματα να είναι ίσα για την κατάσταση ώστε να είναι αλλιώς.
Η ανισότητα στην κατανομή του πλούτου, και κατά συνέπεια η φτώχεια ορισμένων και η πολυτέλεια άλλων, είναι επομένως ανεξάρτητη από τις αρετές ή τα κακά των ατόμων, και έχει ως πρωταρχική αίτια το καθεστώς της ιδιωτικής ιδιοκτησίας.
Ούτως εχόντων, ας πάρουμε τα τελευταία στοιχεία, από τη στιγμή που είναι αυτά που δείχνουν τη μικρότερη διαφορά στη θνησιμότητα μεταξύ των τάξεων. Μας δείχνουν ότι μέσα σε 50 χρόνια πεθαίνουν 274 περισσότερα άτομα στα χίλια μεταξύ των φτωχών από ό,τι μεταξύ των πλουσίων. Έτσι, εάν διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν 30 εκατομμύρια προλετάριοι στη Γαλλία για περίπου 40 εκατομμύρια κατοίκους, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχουν τρεις προλετάριοι ανά τέσσερα άτομα, και αυτό το ποσοστό δεν είναι υπερβολικό. Και εάν αναγνωρίσουμε ότι ο λόγος του ποσοστού γεννήσεων στον πληθυσμό είναι ο ίδιος σε όλες τις τάξεις, αν και οι επίσημες στατιστικές δείχνουν ότι αυτός ο λόγος είναι αισθητά μεγαλύτερος στη φτωχή τάξη, βλέπουμε ότι από τις 850.000 ετήσιες γεννήσεις που εμφανίζονται σε αυτές τις στατιστικές, 635.000 αποδίδονται στην εργατική τάξη και επομένως, ένας απλός υπολογισμός μας δείχνει ότι κατά μέσο όρο πεθαίνουν 174.575 άτομα, τα θύματα της κοινωνικής οργάνωσης που εσείς υπερασπίζεστε.
Αυτό καθημερινά μας κάνει περίπου 480 θανάτους που οφείλονται στις οικονομικές συνθήκες που προκύπτουν από το υπάρχον καθεστώς ιδιοκτησίας: 480 καθημερινά!
Και μας λέτε να είμαστε υπομονετικοί, και μας μιλάτε για σοφές και αργές – ιδιαίτερα αργές – μεταρρυθμίσεις· και δεν φαίνεται να συνειδητοποιείτε ότι κάθε τρία λεπτά καθυστέρησης, από το πείσμα σας ή την αδιαφορία για κοινωνική ανακαίνιση στη βάση της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης, κοστίζουν σε έναν άνθρωπο τη ζωή του.
Και αν κάποιος από αυτούς τους δυστυχείς τελικά εξεγερθεί εναντίον αυτής της οργάνωσης που τον συνθλίβει, τον αποκαλείτε εγκληματία.
Και δεν θέλετε να διαμαρτυρηθούμε όταν βλέπουμε τους ρόλους τόσο τολμηρά αντεστραμμένους;
Εμάς τους προλετάριους, μας υποδουλώνετε από την παιδική ηλικία σε κάθε είδους αυθαίρετες επιθυμίες, μας αναγκάζετε σε διαρκείς συνθηκολογήσεις συνειδήσεως, δεν μας αφήνετε άλλα σίγουρα δικαιώματα πέρα από το να πεθαίνουμε από την πείνα· μας επιβαρύνετε με κάθε είδους υποχρεώσεις, καθεμιά πιο φανταστική από την άλλη, και εάν, τελικά αναγνωρίζοντας ότι δεν έχετε δικαίωμα να επιβάλλετε τέτοιο ζυγό επάνω μας, εξεγειρόμαστε εναντίον αυτής της οργάνωσης που μας βασανίζει, που μας υποβαθμίζει και που κάθε χρόνο σκοτώνει εκατοντάδες χιλιάδες από μας, που θέτει ασταμάτητα την ύπαρξή μας σε κίνδυνο, είμαστε εμείς οι υποδουλωμένοι, οι εκμεταλλευόμενοι που είμαστε οι εγκληματίες!
Δεν είναι επειδή ισχυρίστηκα ότι τίποτε από αυτά δεν ήταν αλήθεια που καταδικάστηκα;
Και όμως ακριβή, αποφασιστικά, επιστημονικά γνωστά γεγονότα είναι εδώ για να αποδείξουν ότι είχα δίκιο. Δεν αποδεικνύεται θετικά ότι τα ζωντανά όντα διαφέρουν από τα άψυχα όντα από την ικανότητά τους να αντιδρούν ενάντια στις επιρροές του περιβάλλοντος; Δεν είναι βέβαιο ότι αυτή η ικανότητα είναι «sine qua non» της ύπαρξής τους; Δεν είναι προφανές ότι η κοινωνική οργάνωση που προκαλεί ετησίως τους θανάτους τόσων δύστυχων διαιωνίζεται από την αυθόρμητη ή τη συναινετική συνεργασία όλων! Με τον τρόπο αυτό, δεν είναι τόσο ξεκάθαρο ότι εκείνοι των οποίων την ύπαρξη η κοινωνική τάξη θέτει σε κίνδυνο έχουν το φυσικό δικαίωμα να ενεργούν ενάντια σε όλους εκείνους που, οικειοθελώς ή όχι, τη διαιωνίζουν; Κατά συνέπεια, δεν αποτύπωσα τίποτα παραπάνω πέρα από την αλήθεια στο ενοχοποιημένο άρθρο.
Μετά από όλα, πρέπει να δούμε τα πράγματα ως έχουν. Φτώχεια σημαίνει όχι μονάχα βάσανα για όσους βυθίζονται σε αυτήν, αλλά και θάνατος. Και τελικά, πού βασίζετε την επιβεβαίωση ότι οι 480 δυστυχείς που η κοινωνική σας κατάσταση σκοτώνει καθημερινά δεν έχουν το ίδιο δικαίωμα να ζουν όπως και οι άλλοι; Και αν, μέσω του εγωισμού ή της αδιαφορίας έχουν το δικαίωμα να μας σκοτώνουν λίγο πολύ γρήγορα με τη βοήθεια σωματικών στερήσεων και ηθικών ταλαιπωριών, γιατί δεν θα είχαμε το δικαίωμα να σκοτώνουμε τους δολοφόνους και τους συνένοχούς τους – συνειδητοί ή όχι – με οποιοδήποτε άλλο μέσο; Το κοινωνικό κράτος που παράγει τέτοια κακά, δεν υπήρξε πριν από εμάς; Δεν είναι τότε εκείνοι που κάνουν ό,τι μπορούν για να το διατηρούν που είναι οι πρώτοι που απειλούν τις ζωές του είδους τους; Και όταν οι τελευταίοι εξεγείρονται και απαιτούν το δικαίωμά τους στην ύπαρξη με κάποιο τρόπο, όταν απαντούν με βία στη βία, δεν βρίσκονται σε νόμιμη άμυνα;
Γιατί θα θέλατε αυτά τα 170.000 άτομα που σκοτώνουν κάθε χρόνο οι οικονομικοί σας θεσμοί να σκοτώνονται χωρίς κιχ; Είναι τίμιο να μας σκοτώνει κανείς ανώνυμα, αλλά εμείς είμαστε εγκληματίες όταν εξεγειρόμαστε εναντίον μιας τέτοιας αξίωσης; Και δεν έχουμε καν το δικαίωμα να γνωστοποιήσουμε τα γεγονότα, να καταστήσουμε γνωστό ότι το μόνο που κάνουμε είναι να υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας;
Θα θέλατε να μας εμποδίσετε να φωνάζουμε σε όλους: «Αλλά είμαστε αυτοί που δέχονται επίθεση, αλλά είμαστε αυτοί τους οποίους σκοτώνουν». Τα γεγονότα το επιβεβαιώνουν, οι επίσημες στατιστικές το διακηρύσσουν, οι ίδιοι οι αντίπαλοί μας, στα βιβλία τους, ψυχρά κάνουν μια λογιστική των θανάτων μας. Έτσι δεν είμαστε εμείς οι εγκληματίες!
Η προπαγάνδα μέσα από τη δράση για την οποία μας επιτίθεστε είναι κάτι που εφαρμόζουμε ακολουθώντας το παράδειγμά σας. Διότι στην πραγματικότητα, είναι κατά κύριο λόγο από πράξεις, από βασανιστήρια, από ανταμοιβές, με παραδείγματα που οι ηγέτες του παρελθόντος ενστάλαξαν στο μυαλό των προηγούμενων γενεών τις ηθικές ιδέες που θεωρούσαν ευνοϊκές για την εδραίωση της κυριαρχίας τους, και είναι με τις ίδιες διαδικασίες που εσείς επιδιώκετε να τις διαιωνίσετε στο μυαλό των σημερινών γενεών.
Νομίζετε ότι δεν το βλέπουμε αυτό καθαρά; Νομίζετε ότι δεν βλέπουμε ότι παρόλες τις όμορφες ομιλίες σας για την ανωτερότητα της ανθρώπινης φύσης που κάνετε λες και δεν είστε πεπεισμένοι ότι ο άνθρωπος δεν είναι παρά ένα ζώο· ότι οι πράξεις του, οι ιδέες του μοιραία καθορίζονται από την επιρροή του περιβάλλοντος; Στην πραγματικότητα μεταχειρίζεστε, για να εκπαιδεύετε τους δούλους σας να σας φέρνουν τα μερίσματά σας, τις ίδιες διαδικασίες που χρησιμοποιείτε για να εκπαιδεύετε τα σκυλιά σας για να σας φέρνουν τη λεία σας. Τους μαστιγώνετε, τους χαϊδεύετε, τους επιβάλλετε δίαιτες, τους πετάτε ένα ξεροκόκκαλο από τα αποφάγια σας από το τραπέζι σας. Δίνετε τα μετάλλια της σκλαβιάς ή λαμπερές στολές, ακριβώς όπως δίνετε στα σκυλιά περιλαίμια με κορδέλες και κουδουνάκια, επειδή γνωρίζετε ότι και τα δύο είναι αρκετά ηλίθια για να σκοτώσουν ο ένας τον άλλον εν ώρα υπηρεσίας.
Μεταξύ των ηγετών είναι λες και υπάρχει μια τεράστια συνωμοσία ενάντια στην κοινή λογική. Δεν λαμβάνουν υπόψη τα θετικά στοιχεία της σύγχρονης επιστήμης. Οι άνθρωποι λαμβάνουν επιδοτήσεις για να διδάσκουν τα παιδιά του λαού ότι η γη δημιουργήθηκε σε έξι μέρες πριν από έξι χιλιάδες χρόνια πριν· ότι μια φάλαινα κατάπιε έναν άνδρα και άλλα πράγματα τέτοιου τύπου, και αυτό παρά τις ανακαλύψεις της γεωλογίας και της ανατομίας. Διδάσκονται επίσημα πνευματισμό, αν και γνωρίζουν ότι δεν είναι παρά ένας σωρός καθαρών υποθέσεων, οι περισσότερες από τις οποίες βιάζουν τα γεγονότα. Ωστόσο γνωρίζουν πολύ καλά ότι πρόκειται για μια τεράστια απάτη διότι, στις ανώτερες διδασκαλίες της επιστήμης έπαψαν για αρκετό καιρό να μιλάνε για Θεό, ψυχή, και άλλες μεταφυσικές ανοησίες. Ο φυσιολόγος, όπως είπε ο Λιτρέ, σημειώνει ότι ο εγκέφαλος σκέφτεται, ακριβώς όπως ο φυσικός σημειώνει ότι η ύλη έχει βάρος, και κανείς δεν τολμά να μιλήσει για ψυχή στον πρώτο απ’ ότι τολμά να μιλήσει στο δεύτερο, μαζί με τον Σατωμπριάν «βυθίζοντας ο Θεός την ηλιακή σφαίρα στην Δύση και αναδύοντας το φεγγάρι στην Ανατολή, ενώ εν τω μεταξύ παραμένει συγκεντρωμένος στις προσευχές του δημιουργήματός του», επειδή φοβάται μην πεθάνουν στα γέλια.
Δυστυχώς, ανάμεσα στους ηγέτες, υπάρχουν εκείνοι που μερικές φορές δεν κρατούν το στόμα τους κλειστό. Μήπως ο κ. Ε. Λεπελετιέρ δεν αποδοκίμασε πρόσφατα στο ECHO DE PARIS το έθιμο της χορήγησης υποτροφιών σε παιδιά του λαού που τους επέτρεπαν να συνεχίσουν τις σπουδές τους, λέγοντας ότι αυτό έγινε χώρος αναπαραγωγής αναρχικών. Και στην πραγματικότητα, είχε δίκιο: αυτοί που γνωρίζουν και που δεν είναι τυφλωμένοι από ενδιαφέρον είναι κατ’ ανάγκη επαναστάτες. Αυτό που είπε ο κ. Ε. Λεπελετιέρ είναι αυτό που σκέφτονται όλοι οι συνειδητοποιημένοι ηγέτες. Θα θέλανε να λέμε την αλήθεια για πράγματα μονάχα σε εκείνους που κρατούν το στόμα τους κλειστό γι’ αυτούς, επειδή ξέρουν ότι η επιστήμη είναι η μητέρα της εξέγερσης. Θα ήθελαν να αποτρέψουν τους φτωχούς από το να μαθαίνουν και να συλλογίζονται, διότι για να χαρούν χρειάζονται μονάχα βόδια και αισθάνονται ότι θα διατηρήσουν μονάχα για τον εαυτό τους το υλικό πεδίο της ανθρωπότητας διατηρώντας για τον εαυτό τους την αποκλειστική κατοχή του πνευματικού χώρου.
Είναι μάταιο που η βιολογία και η φυσιολογία μάς δείχνουν ότι όλα τα φαινόμενα που πετυχαίνονται από τον άνθρωπο υπόκεινται στη μεγάλη αρχή του ντετερμινισμού, που κυριαρχεί στη σύγχρονη επιστήμη. Μας μιλούν πάντα για ελεύθερη βούληση και ευθύνη, ωσάν να μην καθορίζονται οι βουλισιαρχικές μας πράξεις – καθώς και όλα τα άλλα φυσικά φαινόμενα – απ’ τις συνθήκες ύπαρξής τους. Πού βασίζονται για την επιβεβαίωση της ύπαρξης αυτής της ελεύθερης βούλησης; Πουθενά. Το λένε, και αυτό αρκεί. Δεν είναι οι νόμοι εξωτερικοί ως προς εμάς; Η ύπαρξή τους δεν επηρεάζει τις πράξεις των ατόμων; Δεν αποδεικνύει αυτή η επίδραση ότι οι πράξεις μας καθορίζονται από συνθήκες που είναι εν μέρει εξωτερικές ως προς εμάς και συνεπώς ανεξάρτητες από εμάς; Όλα αυτά είναι προφανή, αλλά αρνούνται άφοβα τα γεγονότα, επειδή οι ηγέτες μπορούν να διατηρήσουν την υπεροχή τους μονάχα παραπλανητικά.
Και έτσι είναι ότι επειδή χρησιμοποίησαν το φυσικό δικαίωμα όλα τα ανθρώπινα όντα πρέπει να εκφράζουν τις ιδέες τους, επειδή απάντησαν στις ψεύτικες κατηγορίες που στήνουν εναντίον μας, επειδή είπαν την αλήθεια ότι θέλουν για ακόμη μια φορά να επιβάλουν επάνω μου, οριστικά, τον επαίσχυντο ζυγό της φυλακής· επιτιθέμενοι με αυτόν τον τρόπο στα δικαιώματά μου, την ελευθερία μου, τη ζωή μου, περιφρονώντας κάθε έννοια δικαιοσύνης· διωκόμενοι από τα τσιράκια των εξουσιαστών, τοποθετημένοι σε αδυναμία επιβίωσης· τοποθετημένοι ενώπιων της εναλλακτικής τού να πεθάνεις από πείνα εδώ ή από φυματίωση στο θανατηφόρο κλίμα των τροπικών, απάντησα με βία στη βία αναλογικά με τη δύναμή μου, λόγω του δικαιώματός μου στη νόμιμη άμυνα. Σεβόμενος τα δικαιώματα ολονών, απαντώντας με λόγια στα λόγια, γραπτά στα γραπτά, ήμουν απολύτως εντός των δικαιωμάτων μου να ανταποκριθώ με πράξεις στις πράξεις. Διότι είναι δίκαιο όταν σέβομαι τα δικαιώματα των άλλων να θέλω να σέβονται και τα δικά μου· ότι αφήνοντας τον καθένα ελεύθερο να εκφράζει τις ιδέες του διεκδικώ το δικαίωμα να εκφράζω τη δικιά μου· με το να μην κάνω κακό σε κανέναν θα ήθελα να σέβονται την ελευθερία μου και τη ζωή μου.
Σε κάθε περίπτωση δεν έβαλα μπροστά τίποτα πέρα από την αλήθεια, και λέγοντας την αλήθεια, ακόμα και όταν είναι δυσάρεστη στους ηγέτες, σημαίνει να τους υπηρετείς όλους. Η ανθρωπότητα δεν θα είναι ποτέ πλούσια σε αλήθειες, μιας και η άγνοια και οι ψεύτικες ιδέες που απορρέουν από αυτήν είναι η πηγή όλου του κακού.
Στην πραγματικότητα, αν αυτά τα κακά εξακολουθούν να πλήττουν την ανθρωπότητα, αν η τάξη των πραγμάτων που τα παράγει διατηρείται παρόλο που η τεράστια πλειοψηφία των ατόμων έχει συμφέρον από την εξαφάνισή της· αν βλέπουμε ακόμα ένα μεγάλο αριθμό ατόμων μεταξύ εκείνων που έχουν το μεγαλύτερο συμφέρον για την κοινωνική ανακαίνιση να κάνουν ό,τι μπορούν για να την εμποδίσουν είναι επειδή, εμπιστευόμενοι εξωτερικά, δεν συνειδητοποιούν τις καταστροφές που προκαλεί η θανάσιμη οργάνωση ανάμεσά τους· είναι που δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους ως ζωντανά όντα, φτωχά πρόβατα των οποίων οι βοσκοί τα οδηγούν στο να πιστεύουν ότι είναι προς το συμφέρον τους να επιτρέπουν στους εαυτούς τους να τους ξυρίζουν και να είναι εγκληματικοί για να αντισταθούν.
Λοιπόν, σ’ αυτήν την τύφλωση, η οποία προκαλεί τόσα πολλά βάσανα, τόσους θανάτους, θέλουμε να θέσουμε ένα τέλος. Πίσω από την ασθένεια που κατατροπώνει καθημερινά 480 προλετάριους, θέλουμε να δείξουμε τη φτώχεια, τις στερήσεις, την υπερβολική εξάντληση που προετοιμάζει το δρόμο για τη δράση των παθογόνων μικροβίων, και πίσω από τη φτώχεια θέλουμε να δείξουμε την οικονομική οργάνωση που την παράγει και τις αδιάκοπες ενέργειες εκείνων που βρίσκονται στην εξουσία και των εκπροσώπων τους, που διαιωνίζουν την τελευταία και λένε: «Υπάρχουν αιτίες για τις ταλαιπωρίες μας, των πρόωρων θανάτων εκείνων σαν και μας. Το φυσικό μας δικαίωμα ως ζωντανά όντα είναι να αντιδρούμε εναντίον τους και να τους καταπνίγουμε, όποιοι κι αν είναι αυτοί».
Ισχυρίζεστε ότι έχετε το δικαίωμα να διδάσκετε στα παιδιά του λαού, στα σχολεία που κατ’ ευφημισμό αποκαλείτε ουδέτερα, ότι ο Καρνό πέθανε θύμα μιας σέχτας εγκληματιών που αυτοαποκαλούνταν αναρχικοί. Και εμείς, από την πλευρά μας, αξιώνουμε το δικαίωμα να τους λέμε ότι περισσότεροι από 170.000 προλετάριοι πεθαίνουν ετησίως στη Γαλλία, θύματα μιας κοινωνικής οργάνωσης που γνωρίζετε ότι είναι δολοφονική, αλλά που διατηρείτε εντούτοις επειδή σας παρέχει προνόμια. Ναι, αξιώνουμε το δικαίωμα να εκφράζουμε ανοιχτά τη γνώμη μας σαν εσάς και να λέμε την αλήθεια σε όλους.
Ισχυρίζεστε ότι έχετε το δικαίωμα να κηρύττετε την υποταγή και την παραίτηση στα θύματα της κοινωνικής οργάνωσης χωρίς να τους λέτε πού ακριβώς βασίζεστε για να ισχυρίζεστε ότι πρέπει να υποτάσσονται σε εσάς· χωρίς να τους λέτε γιατί πρέπει να αποδέχονται τα δεινά και να πεθαίνουν πρόωρα για να κάνουν τη ζωή σας πιο γλυκιά και μεγαλύτερη. Και για το λόγο αυτό τους λέμε: Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι είναι υποχρεωτικό να είστε εσείς οι αναλώσιμοι· δεν είναι πιο δίκαιο, δεν είναι πιο ηθικό να υποκύπτει ο ένας αντί ο άλλος, οπότε μην επιτρέπετε στον εαυτό σας να συνθλίβεται, υπερασπιστείτε την αξιοπρέπειά σας, τα δικαιώματά σας, την ελευθερία σας, τη ζωή σας με όλα τα αναγκαία μέσα. Όλα είναι καλά, όλα τίμια, και όσο πιο δυνατά χτυπάτε τόσο καλύτερα θα είναι. Και αξιώνουμε το δικαίωμα να το πούμε αυτό διότι, εμείς οι ίδιοι θύματα αυτής της οργάνωσης, δεν γινόμαστε, με τη σιωπή μας, συνένοχοι των κακών που παράγει. Αξιώνουμε το δικαίωμα να το πούμε επειδή είναι αλήθεια, επειδή είναι δίκαιο, όπως η ιστορία – δηλαδή, η εμπειρία των περασμένων αιώνων – μας διδάσκει. Είμαστε κατηγορούμενοι για απόπειρα δολοφονίας επειδή λέμε στους δυστυχείς να μην επιτρέπουν στους εαυτούς τους να τους καταπιέζουν. Αλλά δείτε ποιοι μας κατηγορούν! Είναι αυτοί που καθημερινά υποκινούν το μίσος των ανθρώπων ενάντια στους ανθρώπους, που προσπαθούν να ξυπνήσουν το φυλετικό και θρησκευτικό μίσος· είναι αυτοί που ονειρεύονται τεράστιες εκατόμβες όπου εκατομμύρια άνδρες οπλισμένοι με τελειοποιημένα τουφέκια θα σκοτώσουν ο ένας τον άλλον· είναι αυτοί που υπνωτίζουν τους δούλους τους έτσι ώστε να τους εμποδίσουν να σκεφτούν ότι οι πραγματικοί μας εχθροί είναι τα αφεντικά μας. Ω θαυμάσια λογική του ομαδικού πνεύματος! Όταν ένας από τους δυστυχείς που η κοινωνική οργάνωση βασανίζει και σκοτώνει εξεγείρεται τα θύματά του είναι πάντοτε αθώα. Αλλά εκείνοι που οδηγείτε στο θάνατο στις αποικιοκρατικές αποστολές σας για να μαζεύετε λοφία, σταυρούς και πλεκτά κορδόνια στην αιμάτινη λάσπη των πεδίων μάχης, δεν είναι και αυτοί αθώοι;
Τα αριθμητικά στοιχεία που μόλις είδαμε μας διδάσκουν ότι τα πρώτα πέντε χρόνια της ύπαρξης 286 παιδιά στα χίλια πεθαίνουν στην εργατική τάξη λόγω των στερήσεων που τους επιβάλλει η κοινωνική οργάνωση. Δεν είναι περίεργο ότι ακριβώς αυτοί που κάνουν ό,τι μπορούν για να διαιωνίσουν αυτήν την κατάσταση πραγμάτων μας κατηγορούν τόσο ειρωνικά ότι δεν εκτιμούμε τη ζωή σύμφωνα με την αληθινή της αξία και προκαλούμε αθώα θύματα;
Και θέλετε να απαγορεύσετε κάθε κραυγή εξέγερσης ενώπιον ενός τέτοιου τερατουργήματος συγκαλυμμένου με μια τέτοια υποκρισία. Απαγορεύστε μας να φωνάζουμε στους πατέρες και τις μανάδες: «Δεν βλέπετε ότι αυτή η κοινωνική τάξη, ο νέος Μολόχ, καταβροχθίζει τα παιδιά σας; Εξεγερθείτε!»
Η θεωρία των αθώων θυμάτων είναι αναμφίβολα πολύ όμορφη. Η ανάπτυξή της μπορεί να αφήσει περιθώριο για την ανάδειξη όμορφων ρητορικών κινήσεων, αλλά θα πρέπει να το θυμόμαστε πιο συχνά. Δεν πρέπει να θυμόμαστε μονάχα όταν κάποιος από εμάς εμφανίζεται ενώπιον των «δικαστών»: πρέπει πάντα να το έχετε στο μυαλό σας. Κάθε φορά, εν μέσω των υποθέσεων ή των απολαύσεών σας όταν ακούτε να σημαίνει η ώρα, πρέπει να λέτε: «Είκοσι ακόμα του είδους μου έχουν πεθάνει, θύματα της κοινωνικής οργάνωσης, και όχι μονάχα δεν έκανα τίποτα για να τους σώσω, αλλά έκανα ό,τι μπορούσα για να απολεσθούν, έκανα ό,τι μπορούσα για να διαιωνίσω την οργάνωση που σκοτώνει: σε μια ώρα είκοσι ακόμα θα είναι νεκροί, θύματα της ίδιας ανώνυμης δολοφονίας, που διαπράττεται από τους αδιάφορους, από όλους εκείνους που ενεργούν σαν κι εμένα».
Ναι, πρέπει πάντοτε να το λέτε αυτό στον εαυτό σας. Και ύστερα αν οι καρδιές σας δεν είναι κρύες και ξερές, αν στο βάθος της καρδιάς σας δεν λέτε: «δεν δίνω δεκάρα για το ποιος υποφέρει και ποιος πεθαίνει», αν θέλετε να διαχωρίσετε τους εαυτούς σας από τους ανώνυμους δολοφόνους με μια πράξη εντυπωσιακής αποδοκιμασίας, τότε θα έχετε το δικαίωμα να μιλάτε για αθώα θύματα. Αλλά σας προειδοποιώ ότι σε αυτή την περίπτωση δεν θα έρθετε σε αυτό το δωμάτιο παρά όπως εγώ, με χειροπέδες, από την πλευρά του κατηγορούμενου.
Ο προλετάριος κάθε μέρα βλέπει τα παιδιά του να χλομιάζουν, να σβήνουν και να πεθαίνουν, και αν εσείς μερικές φορές καταδέχεστε να αναγνωρίσετε, προκειμένου να πάρετε τις ψήφους τους, ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν καλύτερα, ακόμα καταδικάζετε αυτό που αποκαλείτε τρελή ανυπομονησία, επειδή δεν βιάζεστε, έχοντας όλα όσα χρειάζεστε.
Και αν δεν έχει και πολύ σημασία για σας, επί της ουσίας, ότι μια καθυστέρηση μερικών ετών στην κοινωνική εξέλιξη κοστίζει τη ζωή μερικών εκατομμυρίων φτωχών ανθρώπων, δεν ισχύει το ίδιο για μας. Και έτσι δεν θα σταματήσουμε να φωνάζουμε: «Μην ψηφίζετε· εξεγερθείτε, εξεγερθείτε! Επειδή η εμπειρία των αιώνων, γραμμένη στα ανθρώπινα χρονικά, μας δείχνει ότι τίποτα δεν αποκτάται χωρίς αυτό».
Η νύχτα της 4ης Αυγούστου έρχεται μονάχα μετά τη 14η Ιουλίου.
Η κοινωνική πρόοδος, οι μεταρρυθμίσεις – ακόμα και οι πιο απατηλές – μπόρεσαν να επιτευχθούν μονάχα διαμέσου της βίας. Δεν ήταν ποτέ έργο των υποταγμένων, των παραιτημένων, αλλά πάντοτε εκείνων των εξεγερμένων που, απειλούμενοι από τους νόμους, τις φυλακές, τους πρόποδες των ικριωμάτων, απάντησαν με περηφάνια στους κυρίαρχους της γης: non serviam!
Η ιστορία μάς διδάσκει επίσης ότι τα εμπόδια στην πρόοδο προέρχονται πάντοτε από εκείνους που βρίσκονται στην εξουσία, και ότι συνεπώς όσο παραμένει ένα ίχνος της εξουσίας η ανθρωπότητα, που παρεμποδίζεται στη φυσική της εξέλιξη, παρεμποδίζεται στην πορεία της για μια καλύτερη ζωή, θα αναγκαστεί από καιρό σε καιρό να ανατρέψει με βίαιες επαναστάσεις τα εμπόδια που θέτουν οι προνομιούχοι της παρούσης, που θέλουν να το βλέπουν επ’ αόριστον γαντζωμένοι σε ένα θεσμό, που φτιάχτηκε αιώνια στη λατρεία μιας ιδέας. Και είναι γι’ αυτό, να τους δώσουμε πολλές επαναστάσεις, πολλούς σπαραγμούς που λέμε στους ανθρώπους: «Μην σταματάτε στο τέταρτο απ’ τα πέντε βήματα: πηγαίντε ως το τέλος, στην ελευθερία, την αναρχία, διότι είναι μονάχα τότε που η ανθρωπότητα θα μπορεί να εξελίσσεται χωρίς βίαιες αναδιοργανώσεις προς τα παντοτινά οπισθοχωρούντα όρια της τελειοποίησης».
Μετάφραση: Αιχμή
Ακολουθήστε την ΑΙΧΜΗ στο twitter: https://twitter.com/aixmi_kd
AIXMH 