Ό,τι είμασταν, παραμένουμε

Ο σημαίνων Γάλλος αναρχοατομικιστής Εμίλ Αρμάν γράφει για τον πόλεμο, τον εθνικισμό και τον ατομικισμό

 

Δεν είναι λόγω κάποιας αόριστης ανθρωπιστικής ευαισθησίας, ούτε λόγω κάποιας θολής και μυστικιστικής συμπόνιας που διακηρύσσουμε τη φρίκη μας απέναντι στον πόλεμο. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η ζωή είναι διαρκείς επιλογές, στις οποίες μονάχα ο πιο ικανός και ταλαντούχος θριαμβεύει.

Αυτό που προκαλεί το μίσος μας απέναντι στον πόλεμο, δηλ., για την κατάσταση του πολέμου και όλα τα επακόλουθά του, είναι ότι ενώ βασιλεύει η κομπορρημοσύνη και ο ατομικός ντετερμινισμός περισσότερο από ποτέ συρρικνώνονται, περιορίζονται, καταπιέζονται, για να μην πούμε τείνουν να εξαφανιστούν. Αντικαθιστά τον προσωπικό αγώνα για την ύπαρξη και την ευτυχία ένας συλλογικός αγώνας κερδοφόρος για ένα μικρό αριθμό κυβερνητικών και για τους μεγάλους εκμεταλλευτές όλων των χωρών. Τοποθετεί το άτομο σε μια ταπεινωτική θέση υποταγής και εξάρτησης ενώπιον των διοικητικών και στρατιωτικών αρχών.

Ο άμαχος στερείται της δυνατότητας να εκφράζει και να διευρύνει τις σκέψεις του, αν όχι και της ελεύθερης μετακίνησης. Το προϊόν του είναι στο έλεος της πρώτης επίταξης. Στο πεδίο της σφαγής, θήραμα σε μια ατμόσφαιρα κτηνωδίας και βαρβαρότητας, δεν είναι παρά ένα άψυχο αντικείμενο, σαν ένα μέρος της εξάρτησης, στη διάθεση των άλλων, οι οποίοι με τη σειρά τους υπακούουν διαταγές που δεν τολμούν καν να συζητήσουν.

Αυτή ήταν η άποψη μας πριν από τα τρέχοντα γεγονότα· κι αυτή παραμένει. Δεν αποκηρύσσουμε τις απόψεις μας, γιατί επιβεβαιώνονται. Η πιο πειστική απόδειξη ότι δεν έχουμε ξεστρατήσει παρατηρείται στις στάσεις των Κολεκτιβιστών, Συνδικαλιστών, Κομμουνιστών που αποκαλούνται Αναρχικοί και άλλων που ξαφνικά το γύρισαν σε ένθερμους υπερασπιστές των πολιτισμών και της πολιτικής βασιζόμενοι στη διατήρηση της ανθρωπότητας στην υποβολή και την άγνοια· έχουμε παρατηρήσει «προσαρμογές στο σκοπό» που οι τραγικές συνθήκες από μόνες τους μας εμποδίζουν να τις χαρακτηρίσουμε ως καραγκιοζιλίκια. Αυτού του είδους οι σοσιαλιστές αναγνώρισαν την αναγκαιότητα της εγκατάλειψης προσωρινά της «ταξικής πάλης» για να συμμετάσχουν στην «εθνική άμυνα». Αυτού του τύπου οι Αναρχικοί μετατρέπονται σε ουδέτεροι διπλωμάτες για να διακόψουν τη γιγαντιαία πάλη. Η πιο παράξενη πανσπερμία ονομάτων μπορεί να βρεθεί από κοινού, οι υψηλότεροι αξιωματούχοι της εκκλησίας, οι πιο διαπιστευμένοι εκπρόσωποι της συντηρητικής αστικής τάξης, οι επειδικτικοί «δεκαπέντε χιλιάδες» Σοσιαλιστές και Συνδικαλιστικές θειότητες!

Αν δεν μπορούσαν ή δεν επρόκειτο να αντιταχθούν ή να σταματήσουν τη σφαγή που επιβαλλόταν στους Σοσιαλιστές όλων των τάσεων, με την αίσθηση μιας στοιχειώδους ντροπής, για να κρατήσουν την ειρήνη τους. Το μεσοδιάστημα σιωπής θα είχε παράσχει μια συγκυρία για να διαλογιστούμε πάνω στην αδυναμία των δογμάτων. Η στάση των «διανοουμένων» δεν είναι λιγότερο αηδιαστική. Αντιεθνικιστές και πασιφιστές, θρησκόληπτοι και ελεύθεροι στοχαστές, άθεοι και μονιστές, όλοι, ή σχεδόν όλοι, συμβαδίζουν με την κυβέρνηση. Τι κατάντια!

Αν, σύντροφοι, σπάμε τη σιωπή που επιβλήθηκε από τις συνθήκες πέρα από τον έλεγχό μας δεν είναι απλώς για να παραδώσουμε στο κενό κούφιες αντεγκλήσεις. Είναι πάνω από όλα και βασικά για να σας θέσουμε σε ετοιμότητα ενάντια στις προτροπές που προέρχονται από πρόσωπα που κομπάζονται για τις αντιλήψεις της παλιάς Διεθνούς, προτρέποντας σε εξέγερση ή επανάσταση μετά τον πόλεμο όσων από εσάς θα έχουν επιβιώσει από τη σφαγή.

Σημειώστε, κατά πρώτον, ότι αυτοί οι δογματικοί γράφουν με ασφάλεια βολεμένοι σε ουδέτερες χώρες όπου επί του παρόντος είναι το ενδιαφέρον των κυβερνήσεων για να δουν μια ανθηρή πασιφιστική και αντιμιλιταριστική προπαγάνδα. Κατά δεύτερον, αυτό που περνά κάτω από τη μύτη μας μάς υποχρεώνει να ρωτήσουμε ποια θα ήταν η στάση αυτών των θεωρητικών αν τα Κράτη στα οποία κατοικούν είχαν τυλιχθεί στην πύρινη λαίλαπα;

Στην πραγματικότητα, όπως και πριν από τον πόλεμο, παραμένουμε οι ανένδοτοι αντίπαλοι των επαναστατικών ή εξεγερτικών αποπειρών.

Θα πρέπει να είναι τυφλός κανείς για να μην αντιληφθεί ότι μια κίνηση αυτού του τύπου δεν έχει καμία πιθανότητα επιτυχίας· θα οδηγούσε σε καταστολή χειρότερης από ό,τι της Κομμούνας του 1871· θα έδινε στις αρχές την αφορμή να φιμώσουν μονίμως αυτά τα σπάνια πνεύματα που είχαν γνωρίσει πως να αντιστέκονται στη γενική αταξία. Είναι αυτή η χούφτα των ανθρώπων που θα δεχτεί επίθεση από τη μάζα που δραπέτευσε από τις σφαίρες και τα θραύσματα, παροτρυμένοι από τα αφεντικά, τους εκμεταλλευτές και το δουλοπρεπή τύπο, τιμωρώντας τη μακρά απουσία τους από τις εστίες τους. Επιπλέον, μόνο μία χειρονομία μπορεί να μας προκαλέσει το ενδιαφέρον — εκείνη που αποστρέφεται άμεσα και προσωπικά τους ενόχους.

Αναμφίβολα, ο πόλεμος, άσχετα του ποιος κερδίζει, θα παράγει πολλούς λόγους δυσαρέσκειας. Ήδη ζυμώνονται. Αυτοί οι σπόροι δυσαρέσκειας που η προπαγάνδα μας πρέπει να αξιοποιήσει.

Αλλά πριν περάσουμε αυτό το ερώτημα θα ήταν καλό να ρίξουμε μια ματιά στο παρελθόν. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι πολύ συχνά όμως έχουμε παραμελήσει να σβήσουμε προκαταλήψεις από τα μυαλά εκείνων που ευχόμασταν να αποδεχτούν τις «μελλοντικές κοινωνίες» ή τα μελλοντικά οικονομικά συστήματα. Πάρα πολύ συχνά θέλαμε να ανακατασκευάσουμε τις ιδέες στα μυαλά πριν την ολοκληρωτική καταστροφή του παλιού. Δεν έχουμε επικρίνει αρκετά έντονα την εγγραφή στους συνασπισμούς, τις ενώσεις, τα συνδικάτα και άλλους φορείς όπου η ατομική αυτονομία και πρωτοβουλία θυσιάζονται στο βωμό του κοινού οφέλους. Μερικοί από μας έχουμε ακούσει πρόθυμα υποκριτικές δικαιολογίες περί «κοινωνικών περιορισμών» ή «αλληλεγγύης» που δεν αμφισβητούνται επειδή ο σκοπός τους φέρεται να είναι το γενικό ή συλλογικό συμφέρον! Η αφύπνιση ήταν χονδροειδής.

Ακόμη και χωρίς αποφασιστικό πλεονέκτημα σε κάθε πλευρά, η ταυτόχρονη εξάντληση των στρατιωτικών και οικονομικών πόρων των εμπολέμων, η παρέμβαση των μεγάλων καπιταλιστών, της υφιστάμενης πίεσης επάνω στο κεφάλι κάποιου ουδέτερου Κράτους, η ανησυχία των πολιτικών φοβούμενοι το εκλογικό αποτέλεσμα για τα κόμματά τους, θα επιταχύνουν το τέλος της σύγκρουσης.

Ο πόλεμος καταλήγουμε, θα είναι απαραίτητος για εμάς για να συνεχίσουμε με ζωηράδα και ζήλο την παιδεία του ατόμου. Περισσότερα από ότι στο παρελθόν και με όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας μάς ανατίθεται το να αφυπνίσουμε την επιθυμία και τη θέληση να εξολεθρεύσουμε όλες τις αντιλήψεις που ελκύουν τους ανθρώπους στο Κράτος, την Κοινωνία, τους θεσμούς ή τους ανθρώπους που εκπροσωπούν όλα αυτά.

Με άλλα λόγια, ανάλογα με τα ταπεραμέντα εκείνων που συναντάμε, κάνοντας επίκληση στο συναίσθημα ή τη λογική, στο συμφέρον ή την ευαισθησία πρέπει:

Να καταγγείλουμε αδιάκοπα τον κίνδυνο αυτού που βάζει το άτομο, εθελοντικά ή δια της βίας, σε αλληλεγγύη με το κοινωνικό σύνολο·

Να επιδείξουμε αδιαμφισβήτητα την άρνηση των υπερ-προσωπικών ιδανικών, της πίστης στα αόρατα, τις αφηρημένες φιλοδοξίες, σε ευτυχία που δεν υπόκειται στις αισθήσεις·

Να καταστρέψουμε ριζικά την πίστη σε αρχηγούς και ηγέτες, στα κοινοβούλια και τα δημόσια συνδικάτα, τις εφημερίδες και τις ομοσπονδίες εργαζομένων, τους εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους·

Να φροντίσουμε, με μια λέξη, χωρίς χαλάρωση, αυτοί στους οποίους απευθύνεται η προπαγάνδα μας να μετατρέπονται σε άσπονδοι εχθροί, θεωρητικά και πρακτικά, οποιασδήποτε κυριαρχίας και εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο ή από το περιβάλλον του.

Σύντροφοι, δεν σας καλούμε σε εξέγερση ή επανάσταση την «επαύριον του πολέμου». Γνωρίζουμε ότι καμία κοινωνία δεν είναι ανώτερη από το άθροισμα των ατόμων που τη συνθέτουν, και αν, κατά τύχη, ένα λαϊκό κίνημα ήταν επιτυχές, θα επέφερε μόνο μια αλλαγή των ηγετών. Είναι λόγο ενός πιο βαθιού καθήκοντος που πρέπει να προετοιμάσετε από τώρα και στο εξής, να ρουφήξετε και να υπονομεύσετε όλα τα απομεινάρια του σεβασμού προς την Κοινωνία, το Κράτος, τους κανονισμούς, και τους κυβερνώντες. Είμαστε τόσο λίγοι σε αριθμό που δεν έχουμε το περιθώριο να έχουμε ούτε έναν παραπλανημένο από τις διαλεκτικές των απολιθωμάτων της Διεθνούς. Ας θυμηθούμε ότι η δυσπιστία και η καχυποψία είναι σε άνοδο σε όλους εκείνους που επιθυμούν να κυβερνήσουν, κατευθύνουν, καθοδηγήσουν ή διευθύνουν· ότι οι άνθρωποι όλο και περισσότερο έχουν την τάση να σκέφτονται για τον εαυτό τους, να ταυτίζονται με το δικό τους συμφέρον μόνο, να κλείνουν τα αυτιά σε όλους εκτός από αυτό που είναι ευνοϊκό για τη δικιά τους ανάπτυξη. Επιπλέον, αντιτίθενται στον κοινωνικό σφετερισμό του ατόμου.

Έτσι μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε, για τον εαυτό μας, την ευκαιρία να ζήσουμε τη δικιά μας ζωή.

 

Μετάφραση: Αιχμή